Cmentarze na Litwie - Kozakiszki (Kazokiškės)

Kolejną odwiedzoną miejscowością po Poporciach były Kozakiszki. Znajduje się w niej piękny zabytkowy kościół Najświętszej Maryi Panny Zwycięskiej zaprojektowany przez znanego architekta drugiej połowy XVIII wieku, autora projektów pałacu Abramowiczów w Wilnie, kościoła w Szumsku, bazyliki w Kalwarii Żmudzkiej, czy też nie zrealizowanego projektu szkoły wojskowej w Warszawie.

W Kozakiszkach znajdują się dwa cmentarze, jeden rozłożony wokół kościoła, na zboczach wzgórza i drugi widoczny na sąsiednim wzgórzu, nowszy. To był koniec sierpnia, upał, po całym dniu eksploracji cmentarzy, nie mieliśmy już siły na badanie cmentarza nowszego. Artykuł niniejszy będzie więc traktował o polskojęzycznych nagrobkach na wzgórzu kościelnym. W Kozakiszkach jest ich bardzo dużo. Niestety nie wszystkie udało mi się odczytać po powrocie do domu i zdjęć tych nie odczytanych tu nie zamieszczam.

? Czaplejewski (1839-1889)

Maria Sokolińska (1908-1990), Wacław Sokoliński (1910-1990), Anna Iwicka, Antonina Benkuńska, Adolf Benkuński

Kolejny nagrobek, jaki rodzice wystawili dzieciom, które wszystkie zmarły tego samego roku, ale w innych dniach jest świadectwem jakiejś tragedii rodzinnej (choroby?).

Józef Bienkuński (1902-1906), Kazimierz Bienkuński (1905-1906), Stanisław Bienkuński (1896-1906), Jadwiga Bienkuńska (1894-1906)

Marianna Czupajłowa z Krasowskich (1868-1890)

Stanisław Bortkiewicz (? - 1947)

Michalina Bortkiewicz, 27 lat

Witold Bortkiewicz (1902-1940), Konstanty Bortkiewicz (1871-1938)

Stanisław Sztura (1853-1909)

Konstanty Wysocki (1854-1910), Michalina Wysocka (1871-1921)

Kazimiera Jurkiewicz z Butkiewiczów (1863?-1899)

Karnaszewiczowa (1868 - 1937)

Adam Amulis (1867-1937), Maria Amulis (1903-1921), Feliks Amulis (1891-1921), Rozalia Amulis (1872-1961)

grób rodziny Łappów

Nepomucena Hrynkiewicz (?-1887)

Grochowski

Marianna Rzepnicka (1876-1914)

Konstanty Piotrowski (1852-1880)

A teraz ciekawy przykład nagrobka, w którym język litewski łączy się z polskim w obrębie jednej rodziny.

Michał Makowski (1900-1985)

Stanisław Turliński (1849-1928), Konstancja Turlińska (1876-1926)

Michalina Araniecka (1889-1987)

M. Waszkiewiczowa (1887-1935), J. Waszkiewicz (1888-1964)

Feliks Pozniak (1908-1951), Stanisława Pozniak (1937-1957)

Dionizy Swietlikowski (1812-1887)

Wincenty Barnatowicz (1880-1931), Józefa Barnatowicz (1887-1971)

Maria Waszkiewicz (1897-1960), Czesław Waszkiewicz (1942-1943)

Kunegunda Łapińska, córka Mateusza (1896-1980), Adam Łapiński (1886-1953)

Mateusz Kanclerz (1864-1919), Petronela Kanclerz (1865-1945), Władysław Kanclerz (1912-1947)

Józef Zepnicki (1929-1950)

Konstanty Zepnicki (1891-1945), Józefa Zepnicka (1889-1962)

Ewa Barnatowicz

Stanisław Bernatowicz (1924-1942)

Wanda Zepnicka (1923-1944), Stanisława Zepnicka (1897-1918)

Ignacy Turliński, Helena Turlińska

Jan Zyliński (1871-1934), Helena Zylińska (1881-1965), Wacław Zyliński (1894-1914)

Aniela Chwiedorowicz z Żylińskich (? - 1908)

Eleonora Taczenowska, 57 lat

Hryndzewicz

Kazimiera Lapińska (1883-1933)

Zofia, 26 lat, Albin (1900-1925), Medeksa.

Stanisław Karnaszewicz (1870-1935), Kazimierz Karnaszewicz (1891-1975)

ksiądz Wiktor Jakubowski, proboszcz kozakiski (1835-1900)

Cmentarze na Litwie - Poporcie (Paparčiai)

Jeśliby zajrzeć do "Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" można przeczytać, że kiedyś był tu warowny zamek zwany przez Krzyżaków Boparten i Poparten. Podczas wyprawy Konrada Wallenroda w 1391 roku, tędy przechodziły wojska krzyżackie i tu połączyły się ich dwie kolumny w drodze na zdobycie Wilna. Później, kiedy wielki mistrz Konrad Jungingen wszedł do Litwy razem ze Świdrygiełłą przeciw Witoldowi i gdy przebył Strawę, idąc z Kowna na zdobycie Wilna w roku 1394, pod Poporciami miał potyczkę z wojskami Witolda, który starał się wszelkimi sposobami utrudniać pochód najeźdźcom. Wtedy też do niewoli dostał się Sudamund, szwagier  Witolda, pomocnik jego w ucieczce z więzienia krzyżackiego i sprawca pojednania Witolda z Władysławem Jagiełłą, którego Krzyżacy powiesili. Drewniany zamek w Poporciach zniszczał już za czasów Jagiełły. Na miejscu warowni wybudowany został z czasem kościół i klasztor Dominikanów, ufundowany w roku 1649 przez Stanisława Bejnarta. W XIX wieku w ramach represji popowstaniowych klasztor i kościół rozebrano. A w czasach sowieckich mieściła sie tutaj kołchoz.

W miejscu dawnego klasztoru znajduje się piękny park, z potencjałem powiedziałbym oraz dawna brama klasztoru, kóra wywołuje przygnębiające wrażenie. Jednak naszym głównym celem wyprawy był cmentarz, na którym już tradycyjnie odnalazłem nagrobki z polskimi napisami.

Jan Kowalewski (1808 - 1897)

Jarosław Kozłowski (1857-1940), Malenia Kozłowska (1866-1970)

Stanisław ? Kozłowski

Ignacy Lechowicz (1811-1891), Marcjanna Lechowicz z Pawlinów

Kolejny nagrobek rodzinny przyozdobiony jest podobizną Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Józef Krukowski (1853-1914), Narcyza Krukowska (1886-1976), Edward Osiński (1904-1958), Wanda Osińska (1913-1998), Aldona Osińska (1936-1971)

Gienia Osińska (1936-1954), Józef Osiński (1852-1915), Stanisława Osińska (1874-1962), Józefa Osińska (1897-1977)

Rozalia Szczukowa z Rakowskich (?-1882)

Krzysztof Pszeniewski (1904-1955), Faustyn Pszeniewski (1929-1944), Leokadia Pszeniewska (1904-1987)

Elżbieta Karecka

Kolejny nagrobek ma trudną do odczytania inskrypcję z nazwiskami Romański, Matuszewicz, Hausztejn.

Jan Zinkiewicz, Weronika Zinkiewicz

Symon Zinkiewicz (1867-1948), Jadwiga Zinkiewicz (1880-1951), Elżbieta Mickiewicz (1890-1921), Czesław Jurkiewicz (1919-1936)

Józef Nawrocki (1808-1901).