Cmentarze na Litwie. Giełwany

Ostatni odwiedzony cmentarz na Litwie znajdował się w Giełwanach (lit. Gelvonai), miasteczku położonym 14 km na wschód od Wieprzy nad rzeczką Szyrwinta. W przeszłości Giełwany należały do Siesickich, Żabów i Platerów.

Oto ciekawsze nagrobki:

Michał Bortkiewicz (1856-1911)

Hipolit Kiełbowski (1860-1935)

Jan Plapa (1894-1937), Zygmunt Plapa (1925-1951)

Michał Olszewski

ksiądz Michał Mirynowicz. Po lewej widać płytę nagrobną Mchała Olszewskiego.

Jan Pawłowicz (1874-1904), Adam Pawłowicz (1892-1922)

nagrobek Mariji Morkunene z drewnianą, bogato zdobioną kapliczką.

Witold Stoworowicz-Łukaszewicz (1891-1928)

Józef Łukaszewicz

Anna Łukaszewicz z Żelichowskich (zm. 1894)

Maria Montwiłł z Misiewiczów (zm. 1895)

Edward Pawłowski (1920-1944)

Stanisław Piszkin (1875-1909)

Ignacy Drozdowski (1827-1911)

Ewa Chaikowa (1902-1925)

Stanisław Puzynowicz

Cmentarze na Litwie. Pobojsk (Pabajskas). 2

 Było dla mnie zaskoczeniem, że tak niewielka miejscowość, jak Pobojsk posiada dwa stare cmentarze rzymskokatolickie. Cmentarz drugi, położony we wschodniej części miejscowości wydaje się być starszy. Znalazłem na nim wiele ciekawych polskojęzycznych nagrobków.

Nagrobek Jana Kaczko (1867-1894), Franciszki Koncewicz i Juliony Konceviciene (1871-1940). Dobry przykład na to , jak dwie kultury: polska i litewska przeplatały się w obrębie jednej rodziny.

Nagrobek rodziny Pazur. Kazimierz, Stefania, Stanisław.

Aleksander Chmielewski (1807-1879)

Petronela Kulikowska (1847-1917), Stanisław Kulikowski

Stanisław Czeczot

Nietypowy nagrobek z kapliczką słupową.

Antoni Bakuczań (zm. 1881) z rodziną

Antoni Rotkiewicz, Józef Rotkiewicz (zm. 1880), Elwira Giżyńska z Rotkiewiczów (1844-1879)

Barbara Grzybowska ze Starewiców (1820-1909)

Petronela Guis (zm. 1891)

Kazimierz Raczkos z córkami Weroniką i Aleksandrą

Nagrobków polskojęzycznych na pobojskim cmentarzu jest więcej, ale nie wszystkie udało mi się w zaciszu domowym odczytać.

Cmentarze na Litwie: Pobojsk (Pabajskas)

Pobojsk (lit. Pabajskas) to dawna wieś kościelna leżąca u zbiegu strumieni Wiktorki i Żyrnówki, położona w okregu wiłkomierskim (Ukmerge), w XIX wieku własność Olszewskich. Pierwszy kościół p.w. Trójcy świętej został wzniesiony w pierwszej połowie XV w. jeszcze przez Zygmunta Kiejstutowicza. Nazwa wsi pochodzi od bitwy, która miała miejsce w pobliżu między wojskami wielkiego księcia Michała Zygmuntowicza, dowodzącego wojskami litewskimi i polskimi ze Świdrygiełłą, walczącego przy pomocy Inflantczyków, 1 września 1435.

Obecny kościół zbudowany został w latach 1821-1836 według projektu Levoisiera. Prawdopodobnie wokół kościoła znajdował się kiedyś cmentarz, gdyż pojedyncze nagrobki możemy wciąż oglądać.

W Pobojsku znajdują się dwa cmentarze. Na obu można znaleźć nagrobki stare. Zacznę więc od cmentarza położonego w zachodniej części miejscowości. Oto ciekawsze nagrobki.

Figura anioła zwiastuje pierwszy polskojęzyczny nagrobek.

Teodora Kulikowska (1922-1941)

Dominik Nosek (1893-1941). Oficer wojska polskiego

Stefania i Rafał Niedźwieccy

nagrobek rodziny Czechowicz

Marianna i Konstanty Denbowscy

Jan Masłowski, Marianna Masłowska z Budrewiczów

Bronisław Kiełbowski (1866-1937)

Cmentarze na Litwie: Wieprze (Vepriai)

Kolejnym miejscem, w którym interesował nas cmentarz były Wieprze (lit. Vepriai), położone w rejonie wiłkomierskim, ale już w okręgu wileńskim z pięknym, kościołem stojącym na wzgórzu. Jak się okazało, mimo iż Wieprze są siedzibą parafii, nie ma w nich proboszcza. Parafia obsługiwana jest przez księdza proboszcza z Dainavy, położonej kilkanaście kilometrów od Wieprzy.

Wieprze wspominane były już w kronikach krzyżackich z 1384 roku. W XIX wieku tutejsza parafia nosiła nazwę Wieprze-Upniki, gdyż w Upnikach znajdowała się kaplica filialna. Należały do Kieżgajłów, później książąt Ogińskich, Szemiottów, Tyzenhauzów, Kossakowskich, Podbereskich i Platerów. Wieprze są bardzo malowniczo położoną niewielką miejscowością nad jeziorem z górującą nad nią sylwetką kościoła. Na cmentarz trafiliśmy dokładnie w dzień Wszystkich Świętych. Słychać było dookoła język litewski, ale przebijała też gdzieniegdzie język polski. Oto ciekawsze nagrobki:

nagrobek rodziny Żukowskich

nagrobek rodziny o nazwisku Ratowt (Bernard 1863-1931), Zuzanna (1875-1949), Helena (1911-1990), Julian (1908-1994), Eduardas (1914-2008)

kolejny nagrobek polskojęzyczny. Piotr Pokujżo (zm. 1900), Ksawera Pokujżo (zm. 1985), Irena Pokujżo (zm. 2008)

Władysław Ratowt (1915-1974), Kazimiera Paszkiewicz (1908-1970), Maria Ratowt, Feliks Ratowt

Adolf Streblik (1863-1926), Ludwika Streblik z Puczyńskich (1865-1928)

Józef Korsak (1855-1925)

nagrobek Józefa Bagdanowicza, niegdyś wyposażony w zdjęcie, które nie przetrwało

zniszczony nagrobek z nieczytelną inskrypcją, ale za to ze zdjęciem

Edward Przyiłgowski (1831-1891) z dziećmi i wnukami

Adolfina Szymanowska z Puczyńskich (zm. 1918)

Aniela Arciszkiewiczowa z Rokickich (zm. 1866) z córką Judytą (zm. 1882)

Michał i Anna Babiłowie

jeden z ciekawszych nagrobków litewskich. Praskovija Spevakovai

kolejny ciekawy nagrobek litewski. Vaclovas Marbutavicius (1930-1999)

Maria Kamińska z Żebrowskich (data zgonu nieczytelna)

Emilia Kamińska z Żebrowskich (1845-1929). Nagrobek ufundowany przez córkę Melanię Wasilewską z Żebrowskich, która wyemigrowała do Ameryki przed I wojną światową.