Cmentarze na Litwie - Sereje (lit. Seirijai)

W czerwcu miałem okazję odwiedzić jeszcze jedno interesujące miejsce na Litwie, położone nieopodal granicy z Polską miasteczko Sereje. Niegdyś zajdowały się tu kościół katolicki, zbór kalwiński i synagoga. Dziś z dawnych budynków pozostał kościół oraz kilka starych budynków mieszkalnych. W okolicy Serej miała miejsce jedna z większych bitew powstania styczniowego, a w czasie II wojny światowej wymordowana została ludność żydowska miasteczka, co upamiętnia tablica na jednym z dawnych budynków. Miejscowość nosi ślady również historii sowieckej. Na gruzach epok historycznych budowana jest litewskość niedawno odrodzonego państwa. Wielką atrakcją Serei jest bliskość wielu malowniczych jezior, z czego zresztą miałem okazję skorzystać. Główną część artykułu chciałbym jednak poświęcić cmentarzowi, na którym można wciąż odnaleźć nagrobki z polskimi inskrypcjami. Tym razem nie sprawdziłem cmentarza w całości, ale dość dokładnie obszedłem starą jego część. Postanowiłem ustalić genealogię osób, których nagrobki odnalazłem. Okazało się, że część z nich pochodziła z zupełnie odległych zakątków Polski.

Oto lista i zdjęcia odnalezionych nagrobków:

1. Teofila Janajtys z domu Turska, zmarła 28.06.1889. Brak jest niestety akt zgonów z roku 1889.

2. Franciszek Zajewski, zmarł 28 maja 1884 roku w wieku 72 lat. Były nauczyciel wstępnej szkoły rzymsko-katolickiej, urodzony w Klepaczach, syn Michała Zajewskiego i Dominiki z Nowickich, którzy ślub zawarli w Wiejsiejach w roku 1814. Pozostawił żonę Paulinę ze Skirgiełów.

3. Natalia Sadowska, zmarła 30 kwietnia roku 1902. Właściwie Natalia Zofia Sadowska, panna, pensjonarka zamieszkała w Serejach, urodzona w Piotrkowie Trybunalskim, córka zmarłego Leona Sadowskiego i Michaliny z domu Maślakiewicz.

4. Kazimiera Stefanowska z Tomkiewiczów, urodzona 1 kwietnia 1831 roku, zmarła 1 marca 1906 roku, wdowa, pensjonarka, 75 lat, urodzona i zamieszkała w Serejach. Córka Karola Tomkiewicza i Emilii Julianny z Nugliżów.

5. Jan Chmielewski, urodzony w 1803 roku, zmarł 9 marca 1885 roku. Właściwie Ludwik Jan Chmielewski, wdowiec, gospodarz, zamieszkały w Serejach, urodzony w Krusinowie w powiecie Ostrołęka, syn Ignacego Chmielewskiego i Magdaleny z  domu Obrąpalskiej. W 1844 roku ożenił się w Lejpunach z Franciszką Chorbaczewską.

6. Anna Niedzińska z domu Babulewicz, zmarła 11 grudnia 1921 roku w wieku 59 lat.

7. Alfons Jurewicz, żył 70 lat, zmarł 23 marca 1889. Prawdopodobnie mąż Marianny Piotrowskiej z Zegar w parafii Sereje.

8. Konstanty Kondracki.

9. Jadwiga Rodziewicz, zmarła w roku 1890.

10. Justyna Jastrzębska z domu Ranczewska, zmarła 22 lutego 1880 roku, wdowa po burmistrzu Serej, urodzona w Konarzycach w guberni łomżyńskiej. Córka Franciszka i Katarzyny Ranczewskich. W roku 1833 poślubiła w Wiżajnach ówczesnego burmistrza Wiżajn, Walentego Jastrzębskiego.

11. Andrzej Platas

12. Tomasz Jacuński, urodzony 19 grudnia 1799 roku, zmarł 22 stycznia 1878 roku, gospodarz z Raczek, urodzony w Dominiszkach, syn Jakuba Jacuńskiego i Katarzyny z Krzywickich. Pozostawił żonę Petronelę z Radziwiłowiczów i 6 dzieci.

13. Julian Sleszyński, żył 67 lat, zmarł 2o czerwca 1897 roku. Wdowiec, ojciec właściciela majątku Sagowo, tamże zamieszkały. Urodzony w Przerośli, syn Józefa Sleszyńskiego i Anny z Latkiewiczów.

14. Dominik z matką Agatą.

15. Jan Bohdan, zmarł w roku 1906, wdowiec, ojciec gospodarza, zamieszkały w Serejach, syn Szymona Bohdana i Marianny z Gaponików (Haponików). Karol Marczewski wraz z nim pochowany.

16. Zofia Giegużyńska z domu Pankiewicz, zmarła 25 maja 1908 roku w wieku 59 lat. Żona gospodarza, urodzona w Lipsku w powiecie augustowskim, córka Daniela Pankiewicza i Franciszki Żłobikowskiej. Pozostawiła męża Jana Giegużyńskiego. Bronisława Gieguzyńska, zmarła 12 listopada 1904 roku w wieku 22 lat i 5 miesięcy. Córka Jana Giegużyskiego i Zofii z Pankiewiczów, panna.

17. Nagrobek z nieczytelną inskrypcją.

18. Domicela Bartlińska, umarła 20 lutego 1894 roku, żyła 37 lat. Żona Alberta Bartlińskiego, prawdopodobnie z domu Chlebińska. Emilia Dobrzańska, zmarła 4 stycznia 1907 roku, żyła 70 lat.

19. Agata Pilichowska, urodzona 10 grudnia 1849 roku, zmarła 19 stycznia 1896 roku.

20. Albert Błaziak, stolarz, zmarł w roku 1929 w wieku 75 lat, mąż Michaliny z Dobrowolskich. Michalina Błaziak, zmarła w roku 1930 w wieku 85 lat.

Cmentarze na Litwie - Stokliszki (lit. Stakliškės)

Stokliszki to miejscowość, która w drugiej połowie XIX wieku zamieszkiwana była przez katolików, Żydów, prawosławnych praz nielicznych ewangelików i mahometan. Znajduje się w niej piękny kościół pod wezwaniem św. Trójcy zbudowany w roku 1776 staraniem starosty stokliskiego, Józefa Teodora Doroszkiewicza Bouffała herbu Kościesza.

Na wyposażeniu stokliskiego kościoła (odwiedzaliśmy tuż po Wielkanocy) znajduje się przepiękna, podświetlana replika Grobu Pańskiego. Niestety nie udało mi się znaleźć na jej temat żadnych informacji.

Za kościołem w odległości około 500 m znajduje się stary cmentarz parafialny. Dokładna kwerenda na cmentarzu przyniosła następującą listę nagrobków z polskimi inskrypcjami.

Feliks Grzybowski (1899-1957), Malwina Grzybowska (1904-1992), Vandute Grybauskaite

Jan Rutkowski z rodziną

Zygmunt Żemojtel, Rozalia Żemojtel z Bujwidów

Jerzy Zaparacki (1819-1892)

Antoni Świniarski (1881-1898)

Jan Runowski

Marianna Kierdak (1842-1892)

Stary nagrobek składajacy się z postumentu kamiennego i krzyża żeliwnego. Nosił prawdopodobnie inskrypcję w języku polskim, nieczytelną dziś.

rodzina Mickus z Podrużyszek

Kazimierz Osiński (1806-1886)

Wiktoria Jacuńska, żona Edmunda (1846-1881)

Wawrzyniec Kamiński (1809-1897), żona Bogumiła Kamińska (1825-1900)

Szuszyńscy

Wiktoria Kasul, zm. 1890

Kazimierz Szydłowski

Cmentarze na Litwie - Kowale (lit. Kalviai)

W Kowalach w rejonie koszedarskim kościół pod wezwaniem świętego Antoniego Padewskiego w kształcie rotundy, zbudowany na początku XIX wieku znajduje się tuż przy jeziorze.

We wsi są dwa cmentarze rzymskokatolickie. Jeden czynny, którego nie odwiedzaliśmy i jeden stary, ukryty w gęstych zaroślach. Przedzierałem się przez nie, aby odnaleźć stare nagrobki z polskimi inskrypcjami. Oto rezultaty mojej aktywności:

1. Józef Skaczkowski (1808-1886?) i Rozalia Skaczkowska (1810-1885)

2. Franciszek Jeżewski (zm. 1884)

3. Jan Woronowicz (zm. 5 marca 1905)

4. ksiądz Jan Żuk

5. (imię nieczytelne, gdyż nagrobek leży na ziemi) Subacz, zm. 1909

6. Jan Żukowski (1816-1891)

7. imię nieczytelne, Dyczko

8. Ewa Milniewicz (1860-1887) z synem Aleksandrem i córką Marceliną

9. Włodzimierz Dunaj, zm. 1880

10. Wincenty Woronowicz (1831-1901)