niedziela, 17 października 2021

Nazwy miejscowe wsi Klepacze

Po raz pierwszy zetknąłem się z dawnymi nazwami miejsc we wsi Klepacze koło Białegostoku, czytając odkrywczy, choć nie pozbawiony błędów artykuł Mariana Olechnowicza "Wieś wielu ulic", zamieszczony w Gazecie z Choroszczy 12 września 2016 roku.

Prawdziwą rewelacją okazała się dla mnie "Historia wsi Klepacze" spisana przez Helenę i Alojzego Kendyś udostępniona w częściach przez Małgorzatę Besztak na profilu facebookowym "Klepacze - okruchy dawnych historii". Rewelacją nie tylko dlatego, że zawiera wiele nazw miejscowych. Jest to jedyne znane mi źródło mówiące o istnieniu w pierwszej połowie XIX wieku cerkwi unickiej i unickiego cmentarza grzebalnego w Klepaczach.

Sporo nazw miejscowych pojawiło się wśród opisanych w poprzednim artykule dokumentów dotyczących scalenia Klepacz.

A oto i same nazwy uporządkowane w porządku alfabetycznym. (Tu przy okazji zastrzeżenie. Nie pochodzę z Klepacz, tych nazw nie znałem z dzieciństwa, nie opowiadali mi o nich rodzice i dziadkowie. Poznałem je z dokumentów, opracowań oraz od innych osób, które z Klepacz pochodzą. Za wszelkie nieścisłości przepraszam, proszę o poprawki, uzupełnienia, a także o dzielenie się innymi ciekawymi historiami.)

Bagno - miejsce wymienione w "Historii wsi Klepacze" Heleny i Alojzego Kendysiów.

Bieli pod rzeczką - teren między Horodnianką, a drogą do Turczyna według dokumentu z 1933 roku.

Bieli za rzeczką - teren między Horodnianką, a lasem państwowym według dokumentu z 1933 roku.

Biereżnik - teren między granicą polną Kropiwnika, a granicą polną Bielów według dokumentu z 1933 roku.

Błoto łonka  - teren ciągnący się od polnej granicy wsi do Ozierysków.

Brodki - miejsca, gdzie były brody przez Horodniankę, jeden na południe od dzisiejszej ulicy Niewodnickiej, jeden na północ.


Brzóskie - miejsce wymienione w artykule M. Olechnowicza.

Cerkwisko  - miejsce u zbiegu dawnych dróg do Niewodnicy i Oliszek (obecne skrzyżowanie ulicy Polnej i Niewodnickiej), gdzie mieściła się karczma, obok której znajdowała się cerkiew unicka. Według "Historii wsi Klepacze" spisanej przez Helenę i Alojzego Kendysiów po Powstaniu Listopadowym w 1831 roku car dał rozporządzenie, aby wszystkie cerkwie unickie przyjęły wiarę prawosławną. Księgi metryczne z cerkwi klepackiej zostały wykradzione i przeniesione do kościoła katolickiego w Niewodnicy Kościelnej. Z tego powodu cała wieś zmieniła wiarę na katolicką. Cerkiew bez wiernych niszczała i nie miała racji bytu. Z tego powodu została rozebrana, a budulec zagospodarowany (dachówka) przez Doktorce, a pozostałe materiały zabrały Fasty.

Przyznam, że to pierwsza i jedyna wzmianka o istnieniu cerkwi unickiej w Klepaczach, jaką znam.

Cielatnik - miejsce na południe od ulicy Niewodnickiej między Horodnianką, a ulicą Polną. Według dokumentu z 1933 roku Cielatnik położony był między działką Bezubika, a ogrodami.


Ciopłonka, Za Ciopłem - miejsce na południe od dzisiejszej ulicy Ciepłej nieopodal skrzyżowania z ulicą Polną.

Cygan - według artykułu M. Olechnowicza górka pod lasem. Gdzieś nieopodal Kopciuchów.

Czwiertka za Bezubikami - teren między lasem państwowym, a granicą polną Jana Filończuka, według dokumentu z 1933 roku.

Ćwiartki, Ćwiartka pod Ługiem - uroczysko o obszarze około 15 ha położone przy mieście Starosielce, gdzie mieszkańcy Klepacz posiadali swoje działki. Ciągnęło się od lasu państwowego do granicy pola Podługu.

Dolina - wymieniona w "Historii wsi Klepacze".

Dwa zagony - według dokumentu z 1933 roku teren między drogą Bezubików, a granicą polną wsi od ogrodów.

Hrut - teren między granicą wsi, a torem kolejowym w miedzach Konstantego Łozowskiego i Franciszka Łozowskiego według dokumentu z 1933 roku.

Jelinka - wymieniona w "Historii wsi Klepacze" Kendysiów. Las po północnej stronie torów kolejowych, na zachód od stacji kolejowej.

Jezioryska, Ozieryska - zalewowe tereny przy Horodniance, nieopodal ulicy Wodociągowej, na północ od Kozińca.

Kamienisto - teren od granicy polnej Rokitników do lasu państwowego według dokumentu z 1933 roku.

Klepacze - uroczysko w lesie państwowym należące do włościan wsi Klepacze, wymienione w protokole z 1927 roku, dotyczącym ustalenia obszaru scalania.

Kopciuchy  bądź Kopciuch - dawne pole w lesie na południe od dzisiejszej ulicy Czaplińskiej.

Koziniec - teren położony po obu stronach Horodnianki, równolegle do ulicy Wodociągowej.

Kropiwnica - uroczysko przy drodze idącej do uroczyska Podgłębokie, z prawej jej strony o obszarze około 1 ha, przeznaczone do kopania piasku i żwiru podczas scalania wsi.

Kropiwnik - teren między lasem państwowym, a torem kolejowym w miedzach Franciszka Łozowskiego i Konstantego Łozowskiego według dokumentu z 1933 roku.

Księdzowski Las - według dokumentu z 1933 roku teren między lasem Chamskiego, a lasem państwowym.

Księżowskie, Księdzowo - pole bliżej Niewodnicy Kościelnej.

Leszczynnik - teren dawnego cmentarza unickiego po południowej stronie drogi do Niewodnicy Kościelnej. Według Alojzego in Heleny Kendysiów, wojsko polskie w 1944 roku podczas ćwiczeń i kopaniu okopów trafiało na szczątki ludzkie. Po drugiej stronie drogi naprzeciw Leszczynnika stoi krzyż.



Ług - według dokumentu z 1933 roku teren pomiędzy lasem Kuleszy, a Podługiem.

Miotłoszczyzna, Miatłowszyzna - uroczysko na terenie dzisiejszych Starosielc, między wiaduktem brzeskim, a ulicą Klepacką.


fragment pisma z 1933 roku wymieniającego uroczysko Miatłowszczyzna

Na Baciutach - łąki włościan wsi Klepacze, położone w odległości około 10 km od wsi, wymienione w Opisie projektowanego obszaru scalania z 1926 roku.

Nadane - pola aż pod Starosielcami, wymienione w artykule Olechnowicza.

Nadawek od Miatłowszczyzny - teren od granicy polnej Kamienistego do lasu państwowego według dokumentu z 1933 roku.

Nadawek Pierwszy za Leszczynnikiem i Nadawek Drugi za Leszczynnikiem - tereny między Czwiartkami, a lasem państwowym.

Nadawek za Bezubikami Szeroki - teren między granicą polną czwiartki, a granicą Jelinki według dokumentu z 1933 roku.

Nadawek za Bezubikami Wąski - między działką Jana Kendysia, a drogą do Jelinki według dokumentu z 1933 roku.

Nadawki - uroczysko o obszarze około 15 ha położone przy mieście Starosielce, gdzie mieszkańcy Klepacz posiadali swoje działki. Nieopodal dawnej ulicy Mickiewicza w Starosielcach i drogi do Białegostoku.

Fragment pisma z 1933, gdzie wymieniono uroczyska Rójstwo, Ćwiartki i Nadawki, położone przy Starosielcach

Nazareczki - działka leśna przy dawnej drodze Klepacze-Oliszki (ul. Polna).

Piaski - okolice dzisiejszych ulic Piaskowej, Łąkowej, gdzie w pisakach trzymało się ziemniaki na zimę. Nieopodal na górce znajdował się niegdyś drugi z klepackich wiatraków, należący do rodziny Jastrzębskich ze Starosielc.

Pieciwołoki - między granicą polną Rakitników do granicy polnej Kamienistego według dokumentu z 1933 roku.

Pieczysko - miejsce wymienione w "Historii wsi Klepacze" Heleny i Alojzego Kendysiów. Polożone między dzisiejszą ulicą Wodociągową, a drogą polną. Wymienione w piśmie z 1933 roku.

Piniowie - miejsce wymienione w "Historii wsi Klepacze" Heleny i Alojzego Kendysiów.

Pionowa Łąka - teren pomiędzy dawną drogą z Klepacz do Oliszek (ul. Polna), a Półczwiartkiem.

Pod Bochenko - teren nieopodal lasu państwowego.

Podgłębokie - półenklawa leśna, leżąca przy drodze gruntowej prowadzącej do Markowszczyzny, odchodzącej od drogi Klepacze - Horodnianka, włączona do obszaru lasu państwowego podczas scalania wsi.


fragment pisma z 1934 roku, wymieniającego półenklawę leśną Podgłębokie

Podołżnica - teren na północ od ulicy Spokojnej, nieopodal krzyżującej się z nią ulicy Cichej.

Podusznica - według dokumentu z 1933 roku teren między polem Kazimierza Łozowskiego, a torem kolejowym.

Półczwiartek - teren między granicą wsi, a torem kolejowym według dokumentu z 1933 roku.

Pranie - miejsce przy rzece wymienione w artykule Olechnowicza. Nie sprecyzowano, czy chodzi o Słuczankę, czy Horodniankę.

Rojstwo, Rójstwo - teren (zwany również uroczyskiem) o obszarze około 10 ha, gdzie mieszkańcy wsi Klepacze posiadali swoje grunty, zlokalizowany między uroczyskiem Nadawki, a Bacieczkami. Dziś na terenie Rojstwa położone jest osiedle Leśna Dolina.


Ryhorczuk - nazwa wymieniona w dokumencie z 1934 roku. Za "Ryhorczukiem" znajdowała się działka nieopodal drogi prowadzącej do Niewodnicy, przeznaczona do kopania gliny podczas scalania wsi.


fragment pisma z 1934 roku, w którym wymienia się Sieńkowszczyznę, Kropiwnicę, Podgłębokie, Leszczynnik, Kopciuchy, Ryhorczuk

Sieńkowszczyzna - nazwa wymieniona w dokumencie z 1934. Działki przeznaczone do kopania piasku, żwiru i gliny podczas scalania wsi.

Sierednia Łąka - teren między lasem Nazareckim, a Ozieryskami.

Sieredzina - teren ograniczony ulicą Kolejową, Horodnianką, ulią Klepacką i rzeczką Słuczanką.

Słuczyzna vel Słuczanka - teren położony wzdłuż południowej strony rzeki Słuczanki, okolice pomiędzy ulicą Kolejową i Nadrzeczną.

Torf - miejsce wymienione w "Historii wsi Klepacze" Kendysiów.

Turczyn I - uroczysko w lesie państwowym należące do włościan wsi Klepacze, wymienione w protokole z 1927 roku, dotyczącym ustalenia obszaru scalania.

Turczyn II - uroczysko w lesie państwowym należące do włościan wsi Klepacze, wymienione w protokole z 1927 roku, dotyczącym ustalenia obszaru scalania.


Fragment zaprojektowanego obszaru scalania z 1927 roku. Widoczne uroczyska leśne Klepacze, Turczyn I, Turczyn II.

Wyminki II - koło Starosielc, nieopodal przedwojennej ulicy Niewodnickiej w Starosielcach.

Za Leszczynnikiem - teren pomiędzy torem kolejowym do drogi wiodącej z Klepacz do Niewodnicy Kościelnej.

Za krynicą - teren między torem kolejowym, a ogrodami w miedzach Kazimierza Łozowskiego i Franciszka Łozowskiego.

Zagon - teren między granicą polną Dzielejkowszczyzny, a drogą Bezubików.

Zamłynie - położone tuż za dawną wsią, wymienione w artykule Olechnowicza. Według Małgorzaty Besztak miejsce położone między dzisiejszymi ulicami Spokojną i Niewodnicką. Za dawnym wiatrakiem Tupalskich.

Zawagzał - teren na południe od linii kolejowej, za stacją kolejową.

Zawonia - nazwa widoczna na mapie z 1966 roku, na zachód od Horodnianki na północnym krańcu wsi Klepacze, nieopodal ulicy Wodociągowej.

sobota, 2 października 2021

Scalenie gruntów wsi Klepacze na podstawie ustawy z 1923 roku

Dokumenty dotyczące scalenia gruntów w Klepaczach koło Białegostoku to fenomenalne źródło do badania historii tej wsi, obrazujące jej strukturę społeczną 100 lat temu oraz stosunki rodzinne, będące świadectwem nazw miejscowych funkcjonujących w obrębie Klepacz, a przede wszystkim wymieniające z imienia i nazwiska ich ówczesnych mieszkańców bądź właścicieli działek.

Ustawa o scalaniu gruntów z 1923 roku definiowała, że grunty rozdrobnione i rozmieszczone w szachownicę oraz grunty nadmiernie zwężone podlegają scaleniu przez przekształcenie w obszary, odpowiadające wymogom prawidłowego gospodarowania drogą wymiany gruntów między właścicielami. Za grunty rozdrobnione i rozmieszczone w szachownicę uważano działki jednego właściciela oddzielone od siebie działkami innych właścicieli. Za grunty nadmiernie zwężone uważano zaś działki, których długość przekraczała szerokość o więcej niż 15 razy. Ustawa przewidywała szereg przepisów szczegółowych, wyłączeń, itp. ale ich omawianie nie jest przedmiotem tego artykułu.

Wdrożenie procesu scalenia gruntów wsi Klepacze rozpoczęło się wraz z petycją podpisaną przez kilkudziesięciu mieszkańców, skierowaną do Powiatowego Urzędu Ziemskiego w Białymstoku w dniu 3 lipca 1926. Już wówczas powstał pierwszy spis mieszkańców wsi Klepacze posiadających grunty. Byli to w porządku alfabetycznym:

  1. Jan Bajkowski
  2. Jan Bajkowski
  3. Józef Bajkowski
  4. Wincenty Bajkowski
  5. Emilia Baszeń
  6. Franciszek Baszeń
  7. Józef Baszeń
  8. Józef Baszeń
  9. Mateusz Baszeń
  10. Michał Baszeń
  11. Józef Bezubik
  12. Julian Bezubik
  13. Władysław Bezubik
  14. Wiktor Bobrowski
  15. Jan Borsuk
  16. Maria Borsuk
  17. Antoni Cimoszuk
  18. Kazimierz Cimoszuk
  19. Konstanty Cimoszuk
  20. Mateusz Cimoszuk
  21. Zygmunt Cimoszuk
  22. Bolesław Danieluk
  23. Franciszek Danieluk
  24. Józef Danieluk
  25. Kazimierz Danieluk
  26. Michał Danieluk
  27. Stefan Danieluk
  28. Stefan Danieluk
  29. Anna Fiłończuk
  30. Jan Fiłończuk
  31. Jan Fiłończuk
  32. Józef Fiłończuk
  33. Michał Fiłończuk
  34. Stanisław Fiłończuk
  35. Stefan Fiłończuk
  36. Ksawery Gogol
  37. Józef Jakubowski
  38. Aleksandra Jaromska
  39. Anna Jaromska
  40. Antoni Kędyś
  41. Józef Kędyś
  42. Klemens Kierciel
  43. Wincenty Kierciel
  44. Franciszek Klejzik
  45. Stefan Klejzik
  46. Antoni Kluczyk
  47. Jan Kluczyk
  48. Paweł Kluczyk
  49. Kazimierz Korol
  50. Joanna Koszewnik
  51. Stefan Łopacki
  52. Wincenty Łopacki
  53. Antoni Łozowski
  54. Franciszek Łozowski
  55. Franciszek Łozowski
  56. Józef Łozowski
  57. Józef Łozowski
  58. Kazimierz Łozowski
  59. Konstanty Łozowski
  60. Stefan Łozowski
  61. Andrzej Łupiński
  62. Stanisław Łupiński
  63. Zygmunt Łupiński
  64. Maria Malinowska
  65. Józef Maliszewski
  66. Michał Maliszewski
  67. Stefan Maliszewski
  68. Maria Mańkowska
  69. Jan Mańkowski
  70. Konstanty Mańkowski
  71. Franciszek Mikulski
  72. Michał Mikulski
  73. Jan Muszyński
  74. Bolesław Okurowski
  75. Franciszek Okurowski
  76. Michał Okurowski
  77. Kazimierz Oleksicki
  78. Wojciech Oleksicki
  79. Zygmunt Ostapowicz
  80. Michał Ostrowski
  81. Paweł Ostrowski
  82. Wincenty Ozorowski
  83. Kazimiera Pańkowska
  84. Julian Pańkowski
  85. Konstanty Pańkowski
  86. Maciej Pańkowski
  87. Franciszek Pastuszek
  88. Karol Piechowski
  89. Konstanty Piechowski
  90. Michał Piechowski
  91. Antoni Rajewski
  92. Konstanty Rajewski
  93. Michał Rajewski
  94. Stanisław Rajewski
  95. Antoni Romańczuk
  96. Joanna Romańczuk
  97. Michał Romańczuk
  98. Aleksander Rydzewski
  99. Kazimierz Rydzewski
  100. Roch Sadowski
  101. Kazimierz Słomiński
  102. Kazimierz Topolewicz
  103. Aleksander Tupalski
  104. Konstanty Tupalski
  105. Stefan Tupalski
  106. Franciszek Turczewski
  107. Wincenty Turczewski
  108. Antoni Turowski
  109. Piotr Turowski
  110. Wincenty Turowski
  111. Teofila Witkowska
  112. Aleksander Witkowski
  113. Andrzej Witkowski
  114. Jan Witkowski
  115. Jan Wołejko
  116. Franciszek Wołos
  117. Adam Wysocki
  118. Aleksander Wysocki
  119. Franciszek Wysocki
  120. Jan Wysocki
  121. Józef Wysocki
  122. Karol Wysocki
  123. Konstanty Wysocki
  124. Piotr Wysocki
  125. Piotr Wysocki
  126. Stanisław Zalewski

Powstałej liście towarzyszyła lista ogrodników wsi Klepacze, na której znaleźli się:

  1. Jan Fiłończyk
  2. Franciszek Kędyś
  3. Jan Kędyś
  4. Józef Kędyś
  5. Kazimierz Łozowski
  6. Kazimierz Rajewski
  7. Maria Tupalska
  8. Franciszek Zdanowicz.

Na liście ogrodników dwa nazwiska zostały wykreślone:

Teofila Kuczyńska, Jan Szymański.

8 września 1926 pełniący obowiązki Komisarza Ziemskiego w Białymstoku dokonał czynności w sprawie zbadania wniosku mieszkańców Klepacz o scalenie wsi oraz zaprojektowania obszaru scalania w obecności sołtysa Michała Piechowskiego, wnioskodawców oraz innych posiadaczy gruntów. W toku czynności p.o. Komisarza Ziemskiego ustalił, że grunty mieszkańców Klepacz są mocno rozdrobnione i rozmieszczone w szachownicę, a także mocno wydłużone, przy czym stosunek szerokości działek do ich długości wynosił 1:300. Ustalono ponadto, że grunty podlegające scaleniu wynoszą 301,18 ha z 679 ha powierzchni jednostki administracyjnej i że nadają się do scalenia. Ponadto p.o. Komisarza Ziemskiego zaproponował, aby w ramach przeprowadzonego z urzędu scalenia podzielić wspólne pastwisko należące do 52 posiadaczy pierwotnych nadziałów z 1874 roku, wyprostować granicę wsi od strony lasu państwowego, znieść 3 enklawy o łącznym obszarze 12 ha, znajdujące się na terenie lasu państwowego oraz upełnorolnić małorolne i karłowate gospodarstwa.

Wówczas powstała kolejna lista zwana Prowizoryczną listą uczestników scalania. Obejmowała następujące nazwiska:

  1. Bronisław Aleksiński
  2. spadkobiercy Ignacego Aleksiuka
  3. Wojciech Aleksiuk
  4. Jan Bajkowski, syn Dominika
  5. Jan Bajkowski, syn Wincentego
  6. Józef Bajkowski
  7. Wincenty Bajkowski
  8. Józef Baszeń
  9. Emilia Baszun
  10. Franciszek Baszun
  11. spadkobiercy Franciszka Baszuna
  12. Janina Baszun
  13. Józef Baszun
  14. Marianna Baszun
  15. Mateusz Baszun
  16. Michał Baszun
  17. Paulina Baszun
  18. Józef Bezubik
  19. Julian Bezubik
  20. Władysław Bezubik
  21. Wiktor Bobrowski
  22. Jan Borsuk
  23. Józef Borsuk
  24. Bolesław Danilczuk, syn Jana
  25. Franciszek Danilczuk, syn Wincentego
  26. Józef Danilczuk, syn Wincentego
  27. Michał Danilczuk, syn Jana
  28. Stefan Danilczuk, syn Jana
  29. Julian Daniluk
  30. Kazimierz Daniluk
  31. Michał Daniluk
  32. Janina Fiedorczuk
  33. Marianna Fiedorczuk
  34. Anna Fiłonczuk
  35. Jan Fiłonczuk
  36. Jan Fiłonczuk
  37. Jan Fiłonczuk
  38. Marcin Fiłonczuk
  39. Stanisław Fiłonczuk
  40. Stefan Fiłonczuk, syn Józefa
  41. Władysław Fiłonczuk
  42. Seweryn Gogol
  43. Józef Jakubowski
  44. Aleksandra Jaromska
  45. Anna Jaromska
  46. Antoni Kendys
  47. Jan Kendys - spadkobiercy po Janie?
  48. Józef Kendys
  49. Józef Kendys
  50. Klemens Kierczel
  51. Wincenty Kierczel
  52. Antoni Klejzik
  53. Franciszek Klejzik
  54. Kazimierz Klejzik
  55. Michał Klejzik
  56. Stefan Klejzik
  57. Antoni Kluczyk
  58. Jan Kluczyk
  59. Paweł Kluczyk
  60. Kazimierz Koleśnik
  61. Wincenty Łopacki
  62. Stefan Łopacki
  63. Antoni Łozowski, syn Jerzego
  64. Franciszek Łozowski, syn Franciszka
  65. Franciszek Łozowski, syn Jana
  66. Józef Łozowski, syn Franciszka
  67. Józef Łozowski, syn Jana
  68. Kazimierz Łozowski, syn Franciszka
  69. Kazimierz Łozowski, syn Franciszka
  70. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  71. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  72. Konstanty Łozowski, syn Wawrzyńca
  73. Stefan Łozowski, syn Wawrzyńca
  74. Andrzej Łupiński
  75. Stanisław Łupiński
  76. Zygmunt Łupiński
  77. Józef Maliszewski
  78. Michał Maliszewski
  79. Stanisław Maliszewski
  80. Stefan Maliszewski
  81. Marianna Mańkowska
  82. Jan Mańkowski
  83. Konstanty Mańkowski
  84. spadkobiercy Józefa Mikulskiego
  85. Stanisław Mikulski
  86. Jan Mucha
  87. Bolesław Okurowski
  88. Franciszek Okurowski
  89. spadkobiercy Jana Okurowskiego
  90. Michał Okurowski
  91. Zygmunt Ostapowicz
  92. Michał Ostrowski
  93. Paweł Ostrowski
  94. Anna Pajewska
  95. spadkobiercy Aleksandra Pańkowskiego
  96. Julian Pańkowski
  97. Konstanty Pańkowski
  98. Maciej Pańkowski, syn Macieja
  99. Jan Piechowski
  100. Karol Piechowski
  101. Konstanty Piechowski
  102. Michał Piechowski
  103. Izabella Rajewska
  104. Paulina Rajewska
  105. Zofia Rajewska
  106. Antoni Rajewski
  107. Kazimierz Rajewski
  108. Konstanty Rajewski
  109. Michał Rajewski
  110. Stanisław Rajewski
  111. Karol Rydzewski
  112. Antoni Romańczuk
  113. Franciszek Romańczuk
  114. spadkobiercy Konstantego Romańczuka
  115. Roch Sadowski
  116. Kazimierz Słomiński
  117. spadkobiercy Wincentego Timoszuka
  118. spadkobiercy Wojciecha Timoszuka
  119. Zygmunt Timoszuk
  120. spadkobiercy Topolewicza
  121. Marianna Tupalska
  122. Julian Tupalski
  123. Józef Tupalski
  124. Konstanty Tupalski
  125. Stanisław Tupalski
  126. Antoni Turowski
  127. Piotr Turowski
  128. Wincenty Turowski
  129. Aleksander Witkowski
  130. Andrzej Witkowski
  131. Jan Witkowski
  132. spadkobiercy Franciszka Wołosa
  133. Adam Wysocki
  134. Aleksander Wysocki
  135. Franciszek Wysocki
  136. Jan Wysocki
  137. Józef Wysocki
  138. Karol Wysocki
  139. Konstanty Wysocki
  140. Piotr Wysocki
  141. Piotr Wysocki
  142. Stanisław Zalewski
  143. Franciszek Zdanowicz

Do listy dopisano wspólne pastwisko oraz grunty państwowe z obrębu klepackiego będące w Zarządzie Lasów Państwowych.

To co przede wszystkim zwraca uwagę, to inne formy nazwisk w porównaniu z poprzednią listą (Baszun - Baszeń, Danilczuk - Danieluk, Fiłonczuk - Fiłończuk, Kendys - Kędyś, Kierczel - Kierciel, Timoszuk - Cimoszuk), a także powiększenie listy bez rozdzielenia na posiadaczy gruntów i ogrodników.

Efektem czynności dokonanych przez p.o. Komisarza Ziemskiego Stefana Kosko był "Szkic sytuacyjny obszaru scalania" z 8 września 1926 roku, dość rozległy, gdy się spojrzy na dzisiejsze stosunki przestrzenne wsi Klepacze. Graniczył od wschodu z gruntami wsi Wysoki Stoczek i Starosielce, od południa z gruntami majątków Markowszczyzna i Niewodnica, od strony zachodniej z Lasem Państwowym "Obręb Klepacki" i od północy z gruntami wsi Oliszki i Kolonii Bacieczki. Przez obszar scalania przechodziły dwie linie kolejowe i dwie drogi gruntowe: z Markowszczyzny do Oliszek i z Ogrodników do Białegostoku. Małorolnych i karłowatych gospodarstw naliczono 77, przy czym zwrócono uwagę, że część z ich właścicieli jest rzemieślnikami lub pracuje w warsztatach kolejowych, więc liczba ta może ulec zmianie. Na terenie scalania znajdowało się miasto Starosielce położone na gruntach dzierżawionych od mieszkańców Klepacz.

Szkic gruntów wsi Klepacze i zaprojektowanego obszaru scalania przedstawia rysunek przygotowany przez Nadleśnictwo Białostockie.


26 lutego 1929 roku Komisarz Ziemski w Białymstoku dokonał zbadania stanu gospodarstw karłowatych i małorolnych. Stworzona została wówczas lista 11-tu gospodarstw, na której znaleźli się:

  1. Franciszek Baszeń
  2. spadkobiercy Józefa Baszenia
  3. Michał Baszeń
  4. Antoni Łozowski, syn Jerzego
  5. Franciszek Łozowski, syn Jana
  6. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  7. Konstanty Łozowski, syn Wawrzyńca
  8. Stefan Łozowski, syn Wawrzyńca
  9. Marianna Mańkowska
  10. spadkobiercy Jana Okurowskiego
  11. Jan Witkowski

Oszacowano wówczas, że całkowity obszar scalania wynosi 740,54 ha i składa się z gruntów nadziałowych z 1874 roku, gruntów niehipotekowanych zakupionych z majątku Niewodnica, a także gruntów położonych w trzech enklawach na terenie Lasów Państwowych.

7 grudnia 1929 roku postanowiono przystąpić do wyboru Rady uczestników scalania spośród mieszkańców wsi. Powstała wówczas kolejna lista, tym razem osób uprawnionych do głosowania na zebraniach uczestników scalania wsi, na której znaleźli się:

  1. Bronisław Aleksiński
  2. Wojciech Aleksiuk
  3. Jan Bajkowski, syn Dominika
  4. Jan Bajkowski, syn Wincentego
  5. Józef Bajkowski
  6. Wincenty Bajkowski
  7. Józef Baszeń
  8. Karol Baszeń (spadkobiercy Franciszka Baszuna)
  9. Emilia Baszun
  10. Franciszek Baszun
  11. Janina Baszun
  12. Józef Baszun
  13. Marianna Baszun
  14. Mateusz Baszun
  15. Michał Baszun
  16. Paulina Baszun
  17. Józef Bezubik
  18. Julian Bezubik
  19. Władysław Bezubik
  20. Wiktor Bobrowski
  21. Jan Borsuk
  22. Józef Borsuk
  23. Bolesław Danilczuk, syn Jana
  24. Franciszek Danilczuk, syn Wincentego
  25. Józef Danilczuk, syn Wincentego
  26. Mikołaj Danilczuk, syn Jana
  27. Stefan Danilczuk, syn Jana
  28. Julian Daniluk
  29. Kazimierz Daniluk
  30. Michał Daniluk
  31. Janina Fiedorczuk
  32. Marianna Fiedorczuk
  33. Anna Fiłończuk
  34. Jan Fiłonczuk
  35. Jan Fiłonczuk
  36. Jan Fiłonczuk
  37. Marcin Filonczuk
  38. Stanisław Fiłonczuk
  39. Stefan Fiłonczuk, syn Józefa
  40. Władysław Fiłonczuk
  41. Seweryn Gogol
  42. Józef Jakubowski
  43. Aleksandra Jaromska
  44. Anna Jaromska
  45. Antoni Kendys
  46. Jan Kendys
  47. Józef Kendys
  48. Józef Kendys
  49. Klemens Kierczel
  50. Wincenty Kierczel
  51. Antoni Klejzik
  52. Franciszek Klejzik
  53. Kazimierz Klejzik
  54. Michał Klejzik
  55. Stefan Klejzik
  56. Antoni Kluczyk
  57. Jan Kluczyk
  58. Paweł Kluczyk
  59. Kazimierz Koleśnik
  60. Stefan Łopacki
  61. Wincenty Łopacki
  62. Antoni Łozowski, syn Jerzego
  63. Franciszek Łozowski, syn Franciszka
  64. Franciszek Łozowski, syn Jana
  65. Józef Łozowski, syn Franciszka
  66. Józef Łozowski, syn Jana
  67. Kazimierz Łozowski, syn Franciszka
  68. Kazimierz Łozowski, syn Franciszka
  69. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  70. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  71. Konstanty Łozowski, syn Wawrzyńca
  72. Stefan Łozowski, syn Wawrzyńca
  73. Andrzej Łupiński
  74. Stanisław Łupiński
  75. Zygmunt Łupiński
  76. Józef Maliszewski, syn Józefa
  77. Michał Maliszewski
  78. Stanisław Maliszewski
  79. Stefan Maliszewski
  80. Marianna Mańkowska
  81. Jan Mańkowski
  82. Konstanty Mańkowski
  83. spadkobiercy Józefa Mikulskiego
  84. Stanisław Mikulski
  85. Jan Mucha
  86. Bolesław Okurowski
  87. Franciszek Okurowski
  88. spadkobiercy Jana Okurowskiego
  89. Michał Okurowski
  90. Teofila Oleksicka (spadkobiercy Ignacego Aleksiuka)
  91. Zygmunt Ostapowicz
  92. Michał Ostrowski
  93. Paweł Ostrowski
  94. Kazimiera Pańkowska
  95. Julian Pańkowski
  96. Konstanty Pańkowski
  97. Maciej Pańkowski, syn Macieja
  98. Jan Piechowski
  99. Karol Piechowski
  100. Konstanty Piechowski
  101. Michał Piechowski
  102. Anna Rajewska
  103. Izabella Rajewska
  104. Paulina Rajewska
  105. Zofia Rajewska
  106. Antoni Rajewski
  107. Kazimierz Rajewski
  108. Konstanty Rajewski
  109. Michał Rajewski
  110. Stanisław Rajewski
  111. Antoni Romanczuk
  112. Franciszek Romanczuk
  113. spadkobiercy Wincentego Romanczuka
  114. Karol Rydzewski
  115. Roch Sadowski
  116. Kazimierz Słomiński
  117. spadkobiercy Wincentego Timoszuka
  118. spadkobiercy Wojciecha Timoszuka
  119. Zygmunt Timoszuk
  120. spadkobiercy Topolewicza
  121. Marianna Tupalska
  122. Aleksander Tupalski
  123. Józef Tupalski
  124. Julian Tupalski
  125. Konstanty Tupalski
  126. Antoni Turowski, syn Stefana
  127. Piotr Turowski
  128. Wincenty Turowski
  129. Aleksander Witkowski
  130. Andrzej Witkowski
  131. Jan Witkowski
  132. Józef Witkowski
  133. Franciszek Wołos
  134. Adam Wysocki
  135. Aleksander Wysocki
  136. Franciszek Wysocki
  137. Jan Wysocki
  138. Józef Wysocki
  139. Karol Wysocki
  140. Konstanty Wysocki
  141. Piotr Wysocki
  142. Piotr Wysocki
  143. Stanisław Zalewski
  144. Franciszek Zdanowicz

Właściwe prace scaleniowe rozpoczęły się po podpisaniu umowy w dniu 2 czerwca 1933 roku pomiędzy Okręgowym Urzędem Ziemskim w Białymstoku, a mierniczym przysięgłym Stanisławem Jerzykiewiczem, zamieszkałym przy ulicy Sienkiewicza 67 w Białymstoku. Na marginesie warto dodać, że Stanisław Jerzykiewicz urodził się w 1880 roku, po II wojnie światowej mieszkał w Elblągu, a zmarł 11 listopada 1963 roku.

W toku procesu scalania rozpatrywano różnego rodzaju skargi, odwołania, sprawy przewłaszczeń gruntów, sprawy podziałów majątkowych, znoszenia współwłasności, ustalenia granic dróg, wyznaczenia z urzędu Rady uczestników scalania. Jedna ze spraw dotyczyła uchwały posiadaczy działek położonych między miastem Starosielce, a Białymstokiem o wyłączenie ich z procesu scalania.

Inna to zniesienie "ucząstkowego" stanu posiadania ze względu na to, że na gruntach wsi Klepacze powstało miasto Starosielce, a w związku z tym dokonywane były liczne transakcje kupna-sprzedaży nie w równych częściach ucząstka, lecz konkretnymi działkami na gruncie; od poszczególnych gospodarzy wsi zostały wywłaszczone za odszkodowaniem konkretnymi działkami grunty przy budowie szosy Starosielce-Jeżewo, jednak tylko od dwunastu posiadaczy ucząstków, a nie od wszystkich; wreszcie podobny proces wywłaszczenia miał miejsce podczas budowy kolei państwowej Białystok-Grajewo.

Zmniejszono również obszar scalania wyłączając z niego grunty dokupione z majątku Niewodnica Kościelna, gdyż były to przeważnie działki leśne o prawidłowych wymiarach, a także około 80 ha placów budowlanych pod zabudowaniami miasta Starosielce.

Ustalono również, że wspólnota gruntowa zostanie podzielona proporcjonalnie między uczestników scalania w zależności od obszaru posiadanych przez nich działek.

Ostatecznie po zatwierdzeniu zmniejszenia obszaru scalania lista właścicieli działek podlegających scaleniu została ustalona 9 grudnia 1933 roku w sposób następujący:

  1. Seweryn i Janina małżonkowie Ambrożyk
  2. Bronisława Badowska
  3. Jan Bajkowski, syn Dominika
  4. Jan Bajkowski, syn Wincentego
  5. Izabela Bałtruczyk
  6. Paulina Bałtruczyk
  7. Stefan Bałtruczyk
  8. Maria Bartnicka
  9. Aleksander Baszeń, syn Michała
  10. Emilia Baszeń
  11. Franciszek Baszeń
  12. spadkobiercy Franciszka Baszenia
  13. spadkobiercy Józefa Baszenia
  14. Mateusz Baszeń
  15. Michał Baszeń
  16. Władysław Baszeń, syn Michała
  17. spadkobiercy Wincentego Baszenia
  18. Antoni Bezubik
  19. Józef Bezubik
  20. Julian Bezubik
  21. Władysław Bezubik
  22. spadkobiercy Wiktora Bobrowskiego
  23. spadkobiercy Jana Borsuka
  24. Józef Borsuk
  25. Stanisław Borsuk
  26. Paulina Brzostowska
  27. Franciszek Cilwicki
  28. spadkobiercy Jana Cimoszuka
  29. Kazimierz Cimoszuk
  30. Konstanty Cimoszuk
  31. Mateusz Cimoszuk
  32. spadkobiercy Wojciecha Cimoszuka
  33. Zygmunt Cimoszuk
  34. Julian Cisz
  35. Bolesław Daniluk
  36. Franciszek Daniluk
  37. Jadwiga Daniluk
  38. Józef Daniluk
  39. Julian Daniluk
  40. Kazimierz Daniluk
  41. Marianna Daniluk
  42. Michał Daniluk
  43. Michał Daniluk
  44. Stefan Daniluk
  45. spadkobiercy Stefana Daniluka
  46. Zofia Daniluk
  47. Jan Dojlida i Bronisława Ambrożyk
  48. spadkobiercy Konstantego Fiedorczuka
  49. Józef Fiłon-Fiłończuk
  50. spadkobiercy Adama Fiłonczuka
  51. spadkobiercy Bartłomieja Fiłonczuka
  52. Feliksa Fiłonczuk
  53. spadkobiercy Jana Fiłonczuka
  54. spadkobiercy Stanisława Fiłonczuka
  55. Stefan Fiłonczuk
  56. Władysław Fiłonczuk
  57. Jan Fiłończuk
  58. Michał Fiłończuk
  59. Maria Girejko
  60. Adolf Głowacki
  61. Seweryn Gogol
  62. Feliksa Górecka
  63. Aleksandra Grzybek
  64. Józef Jakóbowski
  65. spadkobiercy Antoniego Jaromskiego
  66. spadkobiercy Franciszka Jaromskiego
  67. Tomasz Ksawery Kasperowicz
  68. Antoni Kędyś
  69. Franciszek i Janina małżonkowie Kędyś
  70. Jan Kędyś, syn Jana
  71. Jan Kędyś, syn Macieja
  72. Janina Kędyś
  73. Józef Kędyś
  74. Józef Kędyś, syn Franciszka
  75. Paulina Kędyś
  76. Władysław i Paulina małżonkowie Kędyś
  77. Antonina Kiercel
  78. Józef Kiercel
  79. Julian Kiercel
  80. Klemens Kiercel
  81. Stanisław Kiercel
  82. Kazimiera Klejzik
  83. Kazimierz Klejzik
  84. Michał Klejzik
  85. Stefan Klejzik
  86. Antoni Kluczyk
  87. Jan Kluczyk
  88. Paweł Kluczyk
  89. Józef Kolesnik
  90. Joanna Koszewnik
  91. spadkobiercy Michała Koszewnika
  92. Janina Kotlęgowa
  93. Wincenty Kozłowski i żona Anna Kozłowska
  94. Stanisława Kuryłowicz
  95. Aleksander Lewkowicz
  96. Stefan Łopocki
  97. Wincenty Łopocki
  98. Anna Łozowska
  99. Marianna Łozowska
  100. Marianna Łozowska
  101. Bolesław Łozowski
  102. Franciszek Łozowski
  103. Franciszek Łozowski, syn Franciszka
  104. Franciszek Łozowski, syn Kazimierza
  105. Józef Łozowski
  106. Józef Łozowski, syn Franciszka
  107. Kazimierz Łozowski, syn Franciszka
  108. Kazimierz Łozowski, syn Jerzego
  109. Kazimierz Łozowski, syn Konstantego
  110. Konstanty Łozowski
  111. Stanisław Łozowski
  112. Stefan Łozowski
  113. Marianna Łukjańska
  114. Andrzej Łupieński
  115. spadkobiercy Stanisława Łupieńskiego
  116. Zygmunt Łupieński
  117. Władysław i Anna małżonkowie Majnicz
  118. Marianna Malinowska
  119. Zofia Malinowska
  120. Józef Maliszewski
  121. Józef i Feliksa małżonkowie Maliszewscy
  122. Michał Maliszewski
  123. Stanisław Maliszewski
  124. Stefan Maliszewski
  125. Jan Mańkowski
  126. spadkobiercy Józefa Mańkowskiego
  127. Konstanty Mańkowski
  128. spadkobiercy Stanisława Mańkowskiego
  129. Wacław Mańkowski
  130. spadkobiercy Józefa Mikulskiego
  131. Stanisław Mikulski
  132. spadkobiercy Wincentego Mikulskiego
  133. Jan Muszyński
  134. Mieczysław Nowacki
  135. Albin Okurowski, syn Franciszka
  136. Antoni Okurowski
  137. Franciszek Okurowski
  138. Józef Okurowski
  139. Kazimierz Okurowski
  140. Michał Okurowski, syn Kazimierza
  141. Michał Okurowski, syn Michała
  142. Michał Okurowski, syn Michała i żona Maria Okurowska
  143. spadkobiercy Mikołaja Okurowskiego
  144. Wacław Okurowski
  145. spadkobiercy Ignacego Oleksickiego
  146. spadkobiercy Jana Oleksickiego
  147. Wojciech Oleksicki
  148. Stanisława Opacka, córka Franciszka
  149. Zygmunt Ostapowicz
  150. Władysława Ostrowska
  151. Michał Ostrowski
  152. Paweł Ostrowski
  153. spadkobiercy Wincentego Ozorowskiego
  154. spadkobiercy Aleksandra Pańkowskiego
  155. Bolesław Pańkowski
  156. Bronisław Pańkowski
  157. Julian Pańkowski
  158. Konstanty Pańkowski
  159. spadkobiercy Leona Pańkowskiego
  160. spadkobiercy Franciszka Pastuszka
  161. Jan Piechowski
  162. Karol Piechowski
  163. Konstanty Piechowski
  164. Michał Piechowski
  165. Anna Rajewska
  166. Antoni Rajewski
  167. Kazimierz Rajewski
  168. Konstanty Rajewski
  169. spadkobiercy Michała Rajewskiego
  170. Stanisław Rajewski
  171. Franciszek Romanczuk
  172. spadkobiercy Anny Romaniukowej
  173. Bronisława Rybnik
  174. Maria Rydzewska
  175. Aleksander Rydzewski
  176. Kazimierz Rydzewski
  177. Józefa Ryhorczuk
  178. Stanisław Sierzputowski
  179. Aleksander Słomiński
  180. Maria Suprynowicz
  181. Adam i Apolonia małżonkowie Suszko
  182. Apolonia Suszko
  183. Michał Suszko
  184. Marianna Szokalska
  185. Bolesław Szokalski
  186. Kazimierz Topolewicz
  187. Aleksander Tupalski
  188. Józef Tupalski
  189. Kazimierz Tupalski
  190. Konstanty Tupalski
  191. spadkobiercy Stefana Tupalskiego
  192. spadkobiercy Wincentego Tupalskiego
  193. Adolf Turczewski
  194. Bronisława Turowska
  195. Antoni Turowski
  196. Józef Turowski
  197. Piotr Turowski, syn Wincentego
  198. Stanisław Turowski
  199. Piotr Turowski, syn Antoniego
  200. Ludwika Wacewicz
  201. Aleksander Witkowski
  202. spadkobiercy Andrzeja Witkowskiego
  203. Jan Witkowski
  204. spadkobiercy Józefa Witkowskiego
  205. Maria Wolejko
  206. spadkobiercy Franciszka Wołosa
  207. Antonina Wysocka, córka Bartłomieja
  208. Adam Wysocki
  209. Aleksander Wysocki
  210. spadkobiercy Andrzeja Wysockiego
  211. Antoni Wysocki
  212. Antoni Wysocki, syn Antoniego
  213. Franciszek Wysocki
  214. Jan Wysocki
  215. Józef Wysocki
  216. spadkobiercy Karola Wysockiego
  217. Konstanty Wysocki
  218. Piotr Wysocki, syn Macieja
  219. Piotr Wysocki, syn Piotra
  220. Wacław Wysocki, syn Józefa
  221. Wojciech Zaczyński
  222. Franciszek Zdanowicz
  223. Julian Zdanowicz
  224. Apolonia Zdrodowska
  225. Antoni Żmojdzin
  226. las państwowy Nadleśnictwa Białystok
  227. magistrat Miasta Białegostoku

Ostatnie pismo dotyczące procesu scaleniowego nosi datę 11 kwietnia 1935 roku. Sam proces trwał więc niespełna 9 lat.

***

Wśród dokumentów procesu scaleniowego można odnaleźć sporo ciekawostek. Jedna z nich - pismo Katarzyny Berenstein do Powiatowego Urzędu Ziemskiego w sprawie zabezpieczenia praw do ogrodu po zmarłym Adamie Fiłończuku dla Józefa i Anny Fiłończuk, przebywających dotychczas w Rosji jest echem bieżeństwa, czyli wymuszonego exodusu ludności do Rosji w sierpniu 1915 roku.


Warto też wiedzieć, że już 23 stycznia 1928 roku Powiatowy Komitet WF i PW w Białymstoku skierował pismo do Okręgowego Urzędu Ziemskiego w Białymstoku o wydzielenie terenu pod boisko sportowe w Klepaczach.

19 lutego 1932 roku Zygmunt Łupiński i Franciszek Okurowski zwrócili się zaś do Powiatowego Urzędu Ziemskiego w Białymstoku z wnioskiem o pozostawienie we wsi wspólnej przestrzeni służącej do przejazdu i postoju furmanek.


Wśród dokumentów scaleniowych znajduje się także zaświadczenie z parafii w Niewodnicy Kościelnej w sprawie składu osobowego rodziny Rajewskich.


Dokumentacja procesu scaleniowego zawiera sporo informacji na temat nazw miejscowych w Klepaczach i najbliższej okolicy, ale omówienie onomastyki wsi Klepacze będzie tematem oddzielnego artykułu.