Cmentarze na Litwie: Rumszyszki (Rumšiškės)

Podczas ostatniego wyjazdu na Litwę w ramach poszukiwań genealogicznych miałem okazję przeszukać szereg cmentarzy położonych między Kownem (Kaunas) a Wiłkomierzem (Ukmerge). Wróciłem zafascynowany współczesną ornamentyką nagrobków litewskich, a także wieloma pozostałościami po kulturze polskiej, co nie wydawało mi się oczywiste przed wyjazdem, zwłaszcza w odniesieniu do Litwy Kowieńskiej.

Poszukiwania zacząłem od miejscowości Rumszyszki. Według "Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich" z przełomu XIX/XX wieków, Rumszyszki były miasteczkiem rządowym przy ujściu Proweny do Niemna. Kościół drewniany pod wezwaniem św. Michała Archanioła wzniesiony został pierwotnie przez Władysława Jagiełłę, a przebudowany kosztem skarbu i parafian w latach 1859/1860. W Rumszyszkach znajduje się jeden z większych w tej części Europy skansenów z pięknymi litewskimi krzyżami.

Na wzgórzu górującym nad Zalewem Kowieńskim wciąż stoi stary drewniany kościółek. Warto zajrzeć do środka, aby spojrzeć na urokliwą architekturę tak przypominającą drewniane świątynie Podlasia.

Pora jednak na zdjęcia z cmentarza, dom którego z kościoła wiedzie jedna z bocznych uliczek.

nagrobek Teodora Regimantasa (1913-1968) z ciekawym przedstawieniem osoby oddającej hołd bądź przeżywającej śmierć bliskiego.

pierwszy nagrobek w języku polskim. Jerzy Sider (1840-1888)

kolejny nagrobek w języku polskim w otoczeniu już litewskich nagrobków bardziej współcześnie żyjących członków rodziny. Jan Monkiewicz (1822-1890)

I znów język polski. Michał Kiepiażyński (1863-1886)

żeliwny XIX-wieczny nagrobek. Jan Pużycki (1874-1886)

charakterystyczny motyw cmentarny - pień drzewa z uciętymi gałęziami. Nagrobek rodziny Limanowskich. Aniela Limanowska z Dejkowskich (1849-1919),

Wiktor Limanowski (1885-1892),

Mieczysław Limanowski (1886-1892),

Gabriela Limanowska z Pacewiczów (1817-1897),

Jan Limanowski (1889-1905)

grupa nagrobków polskojęzycznych:

Wincenty Monkiewicz, Sybirak - powstaniec 1863 roku (1836-1911),

Jan Sikorski (zm. 1916),

Jan Limanowski (1807-1891),

Władysław Monkiewicz (zm. 1943),

Zofia Czaplijewska (zm. 1950),

Józefa Sikorska (zm. 1978).

Na cmentarzach Kowieńszczyzny uwagę zwracają liczne drewniane krzyże nagrobkowe bogato zdobione. Nagrobek rodziny Purų.

zniszczony, ale wciąż czytelny nagrobek: Jerzy Mejłut(owicz?)

(1830-1896)

kolejne dwa polskojęzyczne nagrobki:

Franciszek (67 lat) i Róża (70 lat) Sikorscy, rok 1912,

rodzina Kozakiewicz:

Adolf (1861-1918),

Karolina (1870-1936),

Franciszek (1868-1948),

Eleonora (1892-1900). 

jeden z przykładów, jak języki polski i litewski mieszają się w obrębie jednej rodziny.

Władysław Ciolkiewicz (1849-1925),

Jadwiga Ciolkiewicz z Wojtkuńskich (1861-1939),

Vaclovas Ciolkievičiai (1889-1946),

Zigmas Ciolkievičiai (1906-1975),

Antanas Ciolkievičiai (1900-1983).

nagrobki rodziny Downarowiczów:

Helena Downorowicz (zm. 1936),

Izabella Downarowicz z Wyszyńskich (1815-1907).

ksiądz Paweł Stuliński

kolejny przykład drewnianego zdobionego krzyża nagrobnego. Zigmas Cabkauskas (1943-1984).