W roku 1881 została wydana w Wilnie "Piscowaja kniga Ekonomii Grodzieńskiej", w której zamieszczono opis dokumentów dotyczących miejscowości leżących na terytorium Guberni Grodzieńskiej, które wówczas (do roku 1915) znajdowały się w Centralnym Archiwum w Wilnie.
W skład tych dokumentów wchodziły:
- inwentarze zamku grodzieńskiego i innych zamków;
- dokumenty pomiary włócznej ekonomii grodzieńskiej z roku 1558 wykonanej przez Sebastiana Dybowskiego i Wawrzyńca Wojno;
- różnego rodzaju załączniki do dokumentów pomiary włócznej;
- instrukcja króla Władysława IV dla rewizorów Biełozora i Piwnickiego;
- ekstrakty z karty generalnej ekonomii grodzieńskiej z 1680 roku, na podstawie której wszelkie powinności zostały zamienione na opłatę czynszową;
- rewizja dokumentów, parceli i dochodów miasta Grodna z 1675 roku;
- dekret komisarsko-rewizorski dotyczący spraw spornych w mieście Grodnie;
- rozmierzenie miast Brańska i Suraża wraz z przynależnymi im włościami dokonane w ramach pomiary włócznej, rozpoczęte przez Stanisława Dziewałtowskiego w 1561 roku, a zakończone w roku 1563 przez Andrzeja Dybowskiego;
- inne dokumenty.
Jako, że Klepacze stanowiły u swego zarania część starostwa suraskiego, nie trzeba dodawać, że dokumenty opisane w Piscowoj knigie mają fundamentalne znaczenie dla badania początków wsi.
Początek opisu wsi Klepacze
Jak wynika z początku opisu rozmierzenie gruntów wsi Klepacze na włościach królewskich rozpoczęło się od prostowania granic tychże gruntów przez pana Stoczka rozpoczęte. W ten oto sposób część sąsiednich gruntów należących do monasteru supraskiego, rodu Bakałarzewiczów (do których wówczas należał Białystok), rodu Koryckich (właścicieli Niewodnicy) należało zająć i zamienić z częścią gruntów królewskich. Początkowy opór sąsiadów został załagodzony przez króla i księdza Pilchowskiego.
Wymierzone grunta wsi Klepacze graniczyły wówczas z gruntami rodu Koryckich, właścicieli Niewodnicy, później granica biegła wzdłuż rzeki Choroszczy (dziś Horodnianka) do granicy ze wsią Oliszki. Za rzeką włość Klepacze graniczyła z gruntami monasteru supraskiego i wsią Spaki należącą do mnichów (dziś zaczyna się w tym mniej więcej miejscu wieś Krupniki). Miejsce gdzie grunta wsi Klepacze, Oliszki i Spaki graniczyły ze sobą nosiło nazwę uroczyska Zimna Woda. Następnie granica biegła wzdłuż dóbr białostockich należących do Bakałarzewiczów, aby następnie zetknąć się z gruntami wsi Horodniany. Pomiary zakończono 18 września 1562 roku, a ich autorem był pan Borowski Dzwonek - miernik. Grunty wsi Klepacze składały się z 6 pól, których opis szczegółowy znajduje się w opracowaniu.
A oto lista włościan wsi Klepacze z 1562 roku. Wymieniono w kolejności przyporządkowanie kolejnych włók, stąd powtarzające się w zestawieniu osoby:
1. Hawriło Sudzik, Bohdan Oszudkonicz - 3 włóki,
2. Klimosz Sieczka - 1 włóka,
3. Jaromon, Iwan Maloseniczi - 1 włóka,
4. Philip Pawlowicz - 1 włóka,
5. Puleian Jonczenicz - 2 włóki,
6. Onaczko Oliskonicz, Marek Poliaczicz - 1 włóka,
7. Kon Sinczenicz - 1 włóka,
8. Czisz Drobiszenicz - 2 włóki,
9. Olisiey Pawlowicz, Wawrin Brusko, Chwieczko Wierbicz - 1 włóka,
10. Misko Poloczicz, Iwan Baczicz, Niesczier Wloszowicz - 1 włóka,
11. Pulwan Inurzenicz - 1 włóka,
12. Daniel Paulowicz - 1 włóka,
13.Pierchus, Philis Pauloniczy, Chwedor Idanowicz, Climasz Swietczicz - 1 włóka,
14. Maxim Iwaskonicz, Iwasko Drobiszowicz - 1 włóka,
15. Zuk, Ilias Ossudkoniczi - 1 włóka,
16. Calis Naumonicz, Zuchwier Zonicz - 1 włóka,
17. Calisz Naumowicz - 1 włóka,
18. Wawren Maliszenicz - 1 włóka,
19. Naum Jakowczicz, Roz Naumowicz - 1 włóka,
20. Zuk, Ilias Osudkowiczi - 1 włóka,
21. Iwasko Drobeszewicz z Matissem - 1 włóka,
22. Wassiuk, Kalis Kuzniczi - 1 włóka,
23. Stepan Maliszowicz - 1 włóka,
24. Wawrin, Paweł Maleszeniczi - 1 włóka,
25. Radziwon Jakowczik, Zuk Chwiedzienicz - 1 włóka,
26. Czisz Drobiszenicz, lawnik, Maksim Iwaskonicz - 1 włóka,
27. Joskowa, wdowa - 1 włóka,
28. Iwan Okmiechowicz - 1 włóka,
29. Stanislaw, Wieczlaw Nareikoniczy - 1 włóka,
30. Mikolai Nareikonicz - 1 włóka,
31. Klin Matiszewicz - 1 włóka,
32. Macziejko Nareikowicz, lawnik - 1 włóka,
33. Jacubko, Janko Narkoniczy - 1 włóka,
34. Marczin, Olizar Suchoniczi - 1 włóka,
35. Woicziech Nareikowicz, Olichwier Onchimonicz - 1 włóka,
36. Naum Jakulczicz, Iwan Stepanowicz - 1 włóka,
37. Chrocz Naumowicz, Marczin Parchinowicz - 1 włóka,
38. Olchim Polinczicz - 1 włóka,
39. Sudzik, Bohdan, Hawrilo Osutkoniczi - 3 włóki,
40. Hrinko Olichmonicz - 1 włóka,
41. Michalko Hrinczenicz, Iwan Hrinczenicz - 1 włóka,
42. Marczin, Olizar Ouchemoniczi - 1 włóka,
43. Miklas Nareikonicz - 1 włóka,
44. Koscziuk Olichmonicz - 1 włóka,
45. Hrocz Naumowicz, Michalko Hrinczenicz - 1 włóka,
46. Chwiedor Sdunonicz, Dawid Pawlonicz - 1 włóka.
W opisie wsi Klepacze wymieniono również powinności włościan względem zamku w Surażu. Warto zauważyć, że niektóre pola we wsi ( w sumie 8 pól) pozostały nieobsadzone. We wsi znajdowały się wówczas 2 młyny z jednym kołem, na rzece Choroszczy (Horodniance). Jeden z nich obsługiwany był przez młynarzy Szczepana i Lawrina Malieszeniczich, a drugi przez Konona Polinczicza.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz