Rękopis chłopskiego prapradziadka

Gdy ponad rok temu opublikowałem notkę zatytułowaną "Druga wycieczka w piotrkowskie", w której zachwycałem się między innymi kapliczką stojącą w centrum Skórkowic, z inskrypcją zdradzającą, dzięki nieporadnemu językowi, chłopskie pochodzenie fundatora, niejaki Waldemar Pisiałek tak to skomentował:

"Piszesz panie kochany "ręką chłopską" i zaraz chwytają za serce"
Co Cię chwyta te ręce, napisy?
Przecież w 1908 roku z chłopstywa to nikt nie potrafił pisać.
A tym bardziej fundować kapliczki i to w samym centrum Skórkowic."

Odpowiedziałem wtedy:

"Zdziwiłbyś się Panie kochany, gdybyś zobaczył pieśni religijne pięknie wykaligrafowane ręką mego prapradziadka Łukasza Krupy, jak najbardziej pochodzącego z chłopstwa, urodzonego w roku 1856 w Starej. Czyli z tą niepiśmiennością to nie do końca tak.

O ufundowaniu kapliczki w centrum Skórkowic przez rodzinę Pisiałków mówi napis. Chyba, że on nie do końca prawdę mówi."

Dziś chciałbym przedstawić treść rękopisu zawierającego wspomniane pieśni religijne. Zdjęcia rękopisu pokazują piękny charakter pisma chłopa, który młodość spędził w okresie pouwłaszczeniowym w guberni piotrkowskiej.

Łukasz Krupa urodził się 11 października 1856 roku we wsi Stara. 28 stycznia 1879 roku w kościele parafialnym świętego Łukasza w Skórkowicach wziął ślub z moją praprababcią Wiktorią z Janiszewskich i zamieszkał w nieodległym Szarbsku. Urodziło im się dziesięcioro dzieci. W efekcie ostatniego ciężkiego porodu Wiktoria wraz z nowonarodzonym Stanisławem zmarła. Łukasz ożenił się po raz drugi 19 stycznia 1909 roku z Emilią ze Snochowskich. Niewiele wiem o późniejszym jego życiu. Nie dotarłem również do aktu zgonu prapradziadka.

Pamiętam, że gdy po raz pierwszy oglądałem rękopis pisany jego ręką, byłem zaskoczony, że przetrwał wszystkie zawieruchy dziejowe. Zagadką pozostaje to, gdzie Łukasz nauczył się pisać i to w piękny, kaligraficzny sposób. Z opowieści jego wnuczki, a mojej babci dowiedziałem się, że syn Łukasza Ignacy uczył się języka rosyjskiego w szkółce wiejskiej, umiejętność pisania zaś w języku polskim nabył dzięki społecznemu zaangażowaniu mieszkającej w Szarbsku szlacheckiej rodziny Żurawskich. Nagrobek tej rodziny widziałem na cmentarzu w Dąbrówce. Przypuszczam, że za czasów młodości Łukasza z nauką pisania i czytania mogło być jeszcze trudniej niż w czasach, gdy podobne nauki pobierał jego syn Ignacy. Zakładam, że społeczna działalność szarbskiego dworu mogła i w jego przypadku mieć znaczenie.

Rękopis nie jest kompletny. Rozpoczyna się od strony z numerem 9, kończy zaś na stronie nr 40.

Poniżej podaję spisane przeze mnie pieśni religijne, zachowując oryginalną pisownię. Pieśni świadczą o rozwiniętym kulcie maryjnym pod koniec XIX lub na początku XX wieku na wsi piotrkowskiej. Przyznam, ze żadna z nich nie jest mi znana.

Myślę, że internet jest miejscem, w którym wiele obrazów i tekstów stanowiących pamiątkę przeszłości, ma dużą szansę przetrwać ewentualne przyszłe zawieruchy dziejowe. W końcu kto może odgadnąć, na jakich serwerach znajdzie się opublikowany przeze mnie tekst i zdjęcia? Ku pamięci więc przyszłych pokoleń i dla osób zainteresowanych etnografią, kulturą ludową publikuję.

"-9-

Śliczaś piękna i przyjemna Panienko. p.

Bądzże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Daj żeby na serce padła, Twojem służebnikom,

Udziel aby iskiereczke i nam też grzesznikom.

Ślicznaś piękna i przyjemna Panienko. p.

Bądzże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Pójdźmy tedy nie mieszkajmy Pannę przywita

Zdrowaś bądź Panno Maryjo. tak jej zaśpiewajmy

Ślicznaś piękna i przyjemna. p.

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Rada to Panna usłyszy, takie pozdrowienie

Ziedna Ona wespół wszystkiem grzechów odpuszcze,

Ślicznaś, piękna i przyjemna Panienko. p.

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Wszyscy wespół głoszem jednem, chwalmy tę pa

To jest Panna po porodzie u Boga za Matkę,

Ślicznaś, piękna i przyjemna Panienko. p.

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Łaske Twoja wszystkiem pokaż Panienko pie...

Twarzy Twojej nie odwracaj o Matuchno Boska

-10-

Ślicznaś piękna i przyjemna Panienko,

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Boć nas inszy już nie przyjmie jesli nas od...

Ale mamy też nadzieje, że nas nie opuścisz

Ślicznaś piękna i przyjemna Panienko

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Daj nam Panno pomocy, boć nam jej potrzeba

Ubłagaj Synaczka swego, bo się na nas gniewa

Ślicznaś piękna i przyjemna Panienko

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Pokażże mi swoje piersi, których on pożywał

Prosze zanoś ni (?) Panienko, by święty pokój dał

Ślicznaś piękna i przyjemna Panienko

Bądźże od nas pozdrowiona Jezusowa M.

Amen.

Pieśń 4

O pielgrzymie i Pasterzu Dobrym

Chrzescijanie katolicy, proszę posłuchajcie

Co wam opowiadać będe, pilno pozór dajcie,

Byście dobrze zrozumieli,

A pożytek z tego mieli,

-11-

Dla duszy zbawienia

Pewny pielgrzem z Palestyny szedł do Jerózalem

Ujrzał ślicznego młodzieńca, który z wielkiem żalem

Przed ubogim domkiem stał,

Laskę pasterską w ręce miał

Bardzo rzewnie płakał.

Obaczywszy go on pielgrzym zbliżył się do niego

Mając z nim politowanie, tak przerzekł do niego:

Młodzieniaszku z kądeś ty jest?

I czego tak rzewnie płaczesz?

Cóż ci się to stało?

Młodzieniec mu rzekł z pokorą jestem syn jednego

Króla bardzo wielmożnego z kraju dalekiego

A ten mój kochany ojciec,

Miał w owczarni sto owiec,

Jedna z nich zginęła.

Zbłąkała się po pustyni, dlatego mnie posłał

Pan Ojciec mój najmilszy, ażebym jej poszukał.

Niemogąc do niego wrócić,

Choćbym miał i życie stracić,

Póki jej nie znajdę

-12-

Pielgrzym na to rzekł do niego młodzieńce kochany

Czemuż twój najmilszy ojciec tak jest zatroskany

O jedną nędzą owieczkę,

Która się dała w ucieczkę

Gdy jest tak wielmożny.

Młodzieniec mu opowiedział, mój Ojciec kochany

O tę zgubioną owieczkę tak jest zatroskany,

Bo ją bardzo umiłował,

Dla tego, że ją sam stworzył,

Gdyby miała zginąć.

Każdej godziny, sie pyta tych co koło niego

Znajdują się, czy owieczka nie wraca do niego

Oto żadnej troski nie ma,

Czy na puszczy jego syna,

Wilcy nie rozszarpią.

Gdyby tylko tę owieczkę, którą umiłował,

Mógł odzyskać niczegoby dla niej nie żałował

-13-

O niestetyż mnie grzesznemu

Człowiekowi strapionemu

Coż ja tu mam począć.

W tej pustyni są drapieżne zwierzęta i srogie,

Ach! Przyjdzie mi tu zostawić moje życie drogie

Bo choć tę owieczkę znajdę

To niż z nią z tej puszczy wydę.

Wilcy mnie rozszarpią

A jeżeli jej nie znajdę zginę od boleści

Bez tej owieczki dla której umrzeć chcę z miłości,

Ojciec mnie posłał w tę drogę,

Nazad się wrócić nie mogę

Biada mnie smutnemu

Boże mój o Boże mój, gdzież znajdę owieczkę

Która w tę wielką pustynią, dała się w ucieczkę

Oby sama wrócić chciała

Głosu mego posłuchała,

Ach! Czegóż się lęka.

-14-

Gdyż ja jej nie chcę uczynić bynajmniej nic złego

Ale wziąść na swe ramiona i do serca swego,

Przycisnąć z wielką miłością

Do ojca zanieść z radością

O jakby się cieszył

Pielgrzym dalej rzekł do nieg, gdy ojciec chciał posłać

Owej zgubionej owieczki, po tej puszczy szukać,

Czemuż nie posłał jednego,

Z dworzanów swoich innego

A nie Ciebie Syna.

Młodzieniec mu odpowiedział, Ojciec mój dla tego

Posłał najmilszego Syna swego jedynego,

Aby ztąd cały świat poznał,

Jak bardzo onę miłował,

Tę swoję owieczkę,

Bo jak luzie ujrzą, że tak sliczny syn krulewski

Chodzi podolinach, skałach tej pustyni wielkiej,

-15-

Że nieraz swe ręce, nogi

Zrani o ciernie i głogi,

I ostre kamienie.

Wystawiony napowietrze i upały słońca

Na przykre mrozy i śniegi, i wylewy deszcza;

Gdy usłyszą z jakiej mocy,

On zawsze w dnie i w nocy

Woła bez przestanku.

O owieczko moja miła, owieczko kochana

Powiedz gdzieś jest oto ja Syn, Króla twego Pana

Powróć, powróć tylko do mnie

Wezmę cię na swoje ramiona

Zaniosę do Ojca.

Tam ci będzie bardzo dobrze, albowiem z rąk jego

Żyć i odpoczywać będziesz, na łonie u niego

Wróć się wróć owieczko miła

Gdzieżeś mi się obróciła,

-16-

Wróć się wróć do mnie.

Widząc to i słysząc ludzie będą sobie mówić

O jak niewymownie dobry, ten to Król musi być;

Który tak bardzo ukochał

Swą owieczkę, któżby nie chciał

Być owieczką Jego.

Pielgrzym znowu rzekł do niego, czemuż gdy cię posłał

Ojciec twój szukać owieczki zbrojnych swoich nie dał;

By cię od drapierznych zwierząt

Na tej puszczy mogli bronić,

Młodzieńcze nadobny.

Młodziecz mu odpowiedział, ach bo ja ją kocham,

Owieczkę wielką miłością, jak i muj ojciec sam,

I chcę by cały świat o tem

Wiedział dla tego sam jeden,

Puścił się w tę puszczą.

Aby była ztąd poznana moja miłość wielka

-17-

Która się nigdy niczego, bynajmniej nie lęka;

Zimy ani upalenia,

Głodu ani utrapienia

Nawet samej śmierci.

Owieczko moja najmilsza, patrz jak cię miłuje

Oto dla dobra twojego, cały się daruję.

O owieczko moja miła

Gdzieżeś mi się obróciła

Wróćże się wróć proszę.

Znowu Pielgrzym rzekł doniego, gdyby tę owieczkę

Znalazł czybyś ją nie karał, za jej ucieczkę;

I o to, że opuściła

I owczarnią pogardziła

Ojca Pana swego.

Młodzieniec mu odpowiedział, ja z mym Ojcem

Na tę zgubioną owieczkę, zagniewany byłem

Ale niech się wróci tylko

-18-

Wiecznie zapomnienie wszystko

Co przedtem czyniła.

O owieczko moja miła, owieczko zgubiona

Wróć do mnie bo ja cię wezmę na swoje ramiona;

Przycisnę do serca swego,

Zaniose do Ojca mego

Z wielką wesołością.

Pielgrzym znowu tak zapytał, a gdybyś ją znalazł

To owieczkę co tak bardzo troskliwie jej szukasz;

A dzikie zwierzęta by Cię,

Przyprawiły o twe życie,

Cóżbyś za zysk z niej miał.

Młodzieniec mu odpowiedział, Ojciec mój ani ja,

Żadnego zysku z owieczki, zabłąkanej niema

Ale chemy ab żyła

A na puszczy nie zginęła

To tylko z miłości

-19-

A litość to nasza czyni, pokoju niedaje,

Miłość moja mi odwagi i siły dodaje,

Nagrody zysku żadnego

Nie pragniemy tylko tego

By zbawiona była

Owieczko moja miła, owieczko wróć do mnie,

A ja cię z wieką miłością wezmę na swe ramię,

I zaniosę cię do Ojca,

Tam będziesz wiecznie bez końca

Radości używać.

Jeszcze pielgrzym tak zapytał, gdyby cię rozszarpać

Drapieżne zwierzęta chciały, cóżbyś z nią uczynił.

Jakożbyś ją ty obronił,

Tę nędzną owieczkę

A młodzieniec pielgrzymowi dał odpowiedź taką

-20-

Wiem jednę górę w świecie co jest bardzo wysoką

Blisko przy Jerozolimie,

Kalwaria jest jej imie,

Drzewo na niej rosnie.

To drzewo bardzo wysokie, a nazywa się krzyż

I skryłbym tam mą owieczkę gdyby tu chciała przyjść

Sam sobą bym ją zastawił

A głosem bym wielkim mówił

Do zwierząt drapieżnych

O wy drapieżne zwierzęta, o przychodźcie do mnie,

A złość jaką tylko chcecie, wyrabiajcie na mnie

Tylko owieczki szanujcie

Ojca mego się lękajcie,

O to ja was prosze

Dobrowolnie się w moc daje i chętnie chce znosić

Boleści i strapienie, cierpliwie ponosić;

-21-

Chcę nawet ochotnie umrzeć

Aby mogła na wieki żyć

Ta owieczka moja

Ten pielgrzym do Jerózalem co rok pielgrzymował,

A zawsze młodzieńca tego, w tej drodze widywał;

Jak pilno po puszczy biegał

Głosem aże się rozlegał

Wołał swej owieczki

Przechodził różne pustynie, wioski i miasteczka

A pilnie wszędzie szukając, gdzie jego owieczka

O owieczko moja miła

Gdzieżeś mi się obróciła

O powróćże do mnie

Trzeciego roku on Pielgrzym znowu sie z nim widział

I pytał go czy owieczki onej gdzie nie widział

Gdy tak pilno szukasz wszędy

-22-

To byś ją też przecie kędy,

Miał ujrzeć lub znaleźć

Młodzieniec mu odpowiedział; ach owieczko miła

To się z wilkami z kozłami, dzikiemi zbraciła

I częstom się już z nią spotkał,

Ta gdy mnie widzi ucieka,

Między dzikie wilki.

Przeto moje miosierne serce bardzo rani

Gdy odemnie dobrodzieja, nabok zawsze stroni,

Którą ja tak sobie ważę,

Za nią życie moje łoże,

Dla jej zbawienia

Z żalem znowu on młodzieniec pobieżał z prędkością

Szukając onej owieczki w pustyni z pilnością,

Zawsze wołał nieustannie,

O powróćże powróć do mnie

-23-

Owieczko miła

Czartego roku on Pielgrzym, gdy drogą pospieszał

Już wiecej głosu onego, młodzieńca nie słyszał;

I pilno się wywiadywał,

Gdzieby się teraz znajdował,

On śliczny młodzieniec.

Lecz się nigdzie nie dowiedział, aż w Jerozolimie

Uszłyszał, że między ludźmi ta nowina słynie,

Że na górze trupich kości,

Dla owieczki swej z miłości

Ten młodzieniec umarł

Gdy przyszedł na ową górę, tam między wilkami,

Obaczył owce stojące, z dzikiemi kozłami,

A młodzieniaszka onego

Okrótnie poranionego

We wielkiej boleści.

-24-

Pielgrzym ujrzawszy młodzieńca bardzo zranionego,

Pytał go kto jest przyczyną tych boleści jego;

Że tak bardzo jest zraniony

We krwi swojej ubroczony,

I ukrzyżowany

Młodzieniec mu odpowiedział: że owieczka miła

Która się z dzikiemi wilki, i kozły zbraciła;

A słyszała na się wołać,

Nie mogła już tego wystać,

Z niemi się zbraciła;

Aby mnie już pochwyciwszy okrutnie zranili,

Niemiłosiernie ubiwszy, we krwi ubroczyli;

Ja i to cierpliwie znosze

Owieczki z pokorą proszę

By do mnie wróciła.

O owieczko ukochana o owieczko miła

Któraś mnie pasterza swego, tak bardzo zraniła

O powróćże powróć do mnie,

-25-

Wezme cię na swe ramiona,

Zaniosę do Ojca

O tem będzie wielka radość z znalezienia twego

Wszystkich sługów i dworzanów w domu Ojca mego,

Tam będziesz wielkiej radości

Używała we wieczności,

Bez końca żadnego

Chrześcijanie czy wszystkoście dobrze zrozumieli,

Coscie teraz w tej to pieśni odemnie słyszeli

Owca jest każdy żyjący

Król jest sam Bóg wszechmogący

Pasterz Jezus Chrystus.

On to pilno woła szuka owieczki zbłąkanej

Duszy człowieka grzesznego w swiecie zatopionej,

By ją pozyskał dla siebie

I onę osadził w niebie

U Ojca swojego.

-26-

A gdyscie tak zrozumieli, ze mną zaspiewajcie,

A ze serca pokornego do Boga wołajcie,

Jak bardzo nas umiłował

Kiedy dla mnie nie żałował

Syna jedynego.

Ale go wydał tak na smierć, dla ludu grzesznego

Aby którzy się nawrócą i uwierzą w niego:

Żeby wiecznie nie zginęli,

Lecz przez niego osiągnęli

Raj i żywot wieczny. Amen

Pieśń 5.

Najśliczniejsza Lilija,

Częstochowska Marya

Do Ciebie się udajemy

Niech nam łaska Twa sprzyja

Dom krewnych opuszczamy

-27-

Tobie się polecamy,

Ufni w Twej swiętej opiece,

Że szkody nie doznamy

Prowadź że nas szczęśliwie

Gdy do Ciebie skwapliwie,

Wzajem się pewni będąc,

Że nas przyjmiesz troskliwie

A gdy tak wszyscy razem,

Staniem przed Twym obrazem,

Złożymy Ci cześć, pokłony

Z uwielbienia wyrazem

Samaś nam przykład dała,

Podróżeś odbywała,

Miło nam jest o nich wspomnieć,

Boś w nich wiele cierpiała

Najprzód w górne krainy

-28-

Pobiegłaś w odwiedziny,

Tam Elżbietęś uswięciła

I Jana narodziny.

Potem Oktawiusza

Rozkaz iść Cię przymusza,

W przykrą porę do Betlejem

Gdzieś powiła Jezusa

Wkrótce Ci Heród srogi

Wydrzeć chce klejnot drogi,

Uciekasz z nim do Egiptu

Cudze pocierasz progi.

Rok w rok zaś według prawa

Jak chce Boska ustawa

Uczęszczasz do Jerózalem,

Tam Ci święta zabawa

Raz Boskie odpuszczenie,

-29-

Zsyła na Cie zmartwienie

Gdy gubisz Syna miłego

Zkąd masz wielkie strapienie

Lecz gorszej procesyi,

Smutniejszej kompanii

Nie miałaś jak za swym synem

Idąc do Kalwaryi

Któż pojmie coś cierpiała,

Kiedyś pod krzyżem stała,

I gdy Syn Twój w mękach konał

Wspólnieś z Nim umierała.

Przez Twe Panno cierpienia,

W podróżach utrudzenia

Uproś nam łaskę u Boga

Do przykrości znoszenia

Spraw niech puki żyjemy,

-30-

W cnotach postępujemy

Idąc drogami praw Boskich

Aż do nieba zajdziemy. Amen.

Pieśń 6

O N. P. M. Kalwaryjskiej

Gwiazdo sliczna wspaniała Kalwaryjska Maryja

Zajasniałaś na tej górze jak słońca wscho-

dzące zorze. Kalwaryjska Marya.

Wiele ludzi swiadkami, że tu słyniesz

łaskami, - Bo gdyś z Kamieńca

przybyła, wieleś cuduw uczyniła

Kalwaryjska Marya.

Kiedyś w Kamieńcu była wieleś lu-

dzi cieszyła, - Bo gdy na dzień Wnie-

bowzięcia garnęli się z wielką chęcią

-31-

Kalwaryjska Marya

Tam wiele lat mieszkała, wszech po-

ciech udzielała, - Broniłaś od wszel-

kiej szkody, oddalałaś złe przygody

Kalwaryjska Marya

Aż z odpuszczenia Boga na Kamieniec

zła trwoga, - Na wszystek lud uderzyła,

nędza strachu nabawiła.

Kalwaryjska Marya

Kiedy zli Bisurmanie, sproszni

Machometanie, - Miasto cale otoczy-

li, ludziom niewolą grozili,

Kalwaryjska Marya

Wszystkich ludzi oblegli, i do koscioła

wbiegli, - Obrzydliwi Bisurmanie,

zajadli Machometanie,

-32-

Kalwaryjska Marya

O wszechmogący Boże! Dzikość

ludzka może, - Niedba na obraz

Maryi, choć wszędzie pełno sławy Jej,

Kalwaryjska Marya

Był tam także ozdobny drugi obraz

cudowny – Sługi wiernego święte-

go Antoniego cudownego,

Kalwaryjska Marya.

Ten z ołtarza wyrwali, z innemi

porąbali, - Z kompetenetem wszy-

stkie palili, by się okrutnie zemścili

Kalwaryjska Marya

Gdzie były Boskie stoły, tam po-

wbijali koły, - Ciało i Krew w ręce

brali, do żłobów koniom wrzócali.

-33-

Kalwaryjska Marya.

Tak kościół spustoszyli, obrazy popalili,

Wiele innych porąbali, i nogami podeptali,

Kalwaryjska Marya.

Obraz Maryi Panny, był z kościo-

ła wyrwany, - Bezbożne ręce go

wziły, a pod most w błoto wrzuciły

Kalwaryjska Marya,

W tak nieporządnej mecie, w tymże sa-

mym momencie, - Zjawiła się sta-

ruszkowi, pobożnemu pielgrzymowi,

Kalwaryjska Marya.

Muwiąc: sługo kochany, tyś odemnie

wybrany, - Wstań wyjm mnie z pod

mostu w nocy, ja ci dodam swej pomocy

Kalwaryjska Marya

-34-

A zanieś mie na góre, niebios i ziemi córę,

Tam na nową fundacyą, spiesz się aż na Kalwaryą

Kalwaryjska Marya

Nieś do Franciszka Synów, kościoła Che-

rubinów, - Na ostatek to przydała,

w którym kącie mieszkać miała,

Kalwaryjska Maryja

Bieży ze snu ubogi,do przedsięwziętej

drogi, - Nie czeka dnia aż zaświta,

Maryą pod mostem wita

Kalwaryjska Marya.

Bierze do torby swojej, obraz Panny

Maryi, - Spieszy się na Kalwaryą,

z córką Najświętszą Maryą

Kalwaryjska Marya

Przeszedł tureckie warty, mający

-35-

pas otwarty, - Bo Marya za broń

była wszystkie czaty przechodziła.

Kalwaryjska Marya.

Juzci spieszyć nie może, stawa na

noc w Samborze, - Torbeczkę swą go-

spodyni, dając by schowała w skrzyni.

Kalwaryjska Marya.

Wtem gdy wszyscy posnęli, syn nie ma-

jąc poscieli, - Kładzie się na onej

skrzyni, której strzegą Cherubini,

Kalwaryjska Marya

Śmiało na niej zasypia, sen mu oczy

zamyka, - Jako wszyscy powiadają

Cherubini go strącają.

Kalwaryjska Marya.

-36-

Drógi raz toż się stało, kiedy zasy-

piał smiało, - Gdy się trzeci raz

położył, aniół go na ziemie złożył

Kalwaryjska Marya

Straszy ojciec plagami, nie tłucz

się lecz spij z nami, - A matka so-

bi wspomniała, że tłomaczek tam schowała

Kalwaryjska Marya

Budzą starca pytają, do skrzyni

odmykają, - Otworzyli z wielkim

strachem, aż tu jasność równo z dachem,

Kalwaryjska Marya.

Wszystek dom ogarnęła, zdziwienia

nabawiła, - Widzą niebieską królową

nieba ziemi cesarzową,

Kalwaryjska Marya

-37-

W tem się ludzie zbieżeli, ten obraz

kupić chcieli, - Aby tam wszelkiej

pomocy doznali we dnie i w nocy,

Kalwaryjska Marya.

Rzekł starzec być nie może, boś Ty

zjawił sam Boże, - Przez usta Panny

Maryi, pragnie mieszkać w Kalwaryi,

Kalwaryjska Marya.

Wnet kupno porzucili, na drogę

prowadzili, - Nieba i ziemi królową

naszą pocieche gotową

Kalwaryjska Marya.

Wolałaś mieszkać z nami, niż w Ka-

mieńcu z Turkami, - Byśmy z Ciebie

pomoc brali, jako starzy tak i mali.

Kalwaryjska Marya.

-38-

Tu ludzie gromadami, ciśniemy się tłu-

mami, - Matko gdzie Twoja opieka,

wszędzie wspomoże człowieka,

Kalwaryjska Marya.

Idą z Węgier z Podola, na których

ciężka dola, - Matko przyczyń się za

nami, do Ciebie z płaczem wołamy.

Kalwaryjska Marya.

Co przemyśl i Jerosław, Matko Ty

nas błogosław, - Abyśmy Tobie słu-

żyli, dobre lata uprosili,

Kalwaryjska Marya.

Ziemia Lwowska przyznaje, i

Samborska znać daje, - Ze Ty o Matko

jedyna, zawsze błagasz swego Syna.

Kalwaryjska Marya.

-39-

Gdy domy opuszczamy, do Ciebie pośpie-

szamy, - Przed Twój ołtarz przychodzimy

wszyscy ci ze serca nucimy,

Kalwaryjska Marya.

Idą różne kaleki, nie trzeba im

apteki, - Bo Marya zdrowie daje,

choć za to nic nie dostaje,

Kalwaryjska Marya.

Jedni bólem rażeni, drudzy kurczem

dotknieni, - Głusi, ciemni i niemowi

odchodzą do domu zdrowi.

Kalwaryjska Marya.

Od czarta opętani, na tem miej-

scu wezwani, - Zaraz z ludzi ucieka-

ją kiedy do Ciebie wołają

Kalwaryjska Marya.

-40-

I ciężarne matrony, doznają Twej

obrony, - Lekko na swiat płud wy-

dają, za co Ci dzięki skladają

Kalwaryjska Marya.

Którzy prawie konają, gdy ich tu

polecają, - Nieraz do życia przycho-

dzą, dziękczyniem życie słodzą

Kalwaryjska Marya.

Zezna niewiasta ona, która dzieci

kąpała, - Prędko z domu wybieża

jużci umarłe zastała

Kalwaryjska Marya.

Niesie je do kościoła, z płaczem Ma-

ryi woła, - Uzdrów ratuj dziecie

moje, przyjmij go w opiekę swoje"